öncelikle f2'den f8'e geçerken 4 stop (veya dediğin gibi 16 kat) ışık azalıyor f değeri 1/x'tir aslında. ikincisi evet gerçekten o kadar artıyor. aynı şeyi iso veya shutter olarak da düşünebilirsin. hepsinin ışık hesaplarını yapmak için stop diye genel bir terim bulmak zorunda kalmışlar anlaşılması kolay olsun diye.
iso olarak bakarsan 100 200 400 800 1600 diye gider. 100'ün 4 stop üstü 1600 isodur ve düz mantık 16 kat daha fazla ışık hassasiyeti vardır. veya iso 100 iso 1600'den 16 kat daha az ışığa hassastır diyebiliriz tersten gidersek.
perde hızı olarak bakarsan da 1" 1/2 1/4 1/8 1/16 (yuvarlanarak 1/15 olarak alınır ki ileride iyice saçmalamasın yine akılda kolay kalsın ve kolay hesaplansın amacı güdülüyor ama ben şimdilik 1/16 kullanacağım konu dağılmasın diye). perde hızı, ışığa maruz kalma (exposure) olarak da algılanabilir hatta algılanmalıdır mantık bu çünkü =). ben bir kareyi 1 saniye yerine 1/16 saniye pozlarsam 16 kat daha kısa süre ışığa maruz kalmış olur film/sensör, bu da yine gördüğün gibi 4 stopluk değişim demek
edit: BlackSilver'dan gereksiz bilgiler külliyatı varan 1837017301: 1" ile 1/15sn arasında 3.91 stop fark var bu da burada dursun benim kadar obsesif olmayın hesap kitap üzerine.