Aslinda belki bu tartismaya devam edip "sanat toplum icindir" klisesini irdelemeden evvel terimler konusunda asgari bir dil birligine varmak gerekir kanisindayim. Cunku bugun usta ile profeyonel kelimeleri nasil gunluk yasamda yanlis kullanimda birbirine sikca karisiyorsa, zanaatci, sanatci kelimeleride ayni oranda birbirine konuya ozellikle yeterince hakim olmayanlar icin kafa karistirici bir durum ortaya cikartiyor. Hemen her sanat ustadinin bir zanaat sahibi oldugunu soylemek cok yanlis olmazken her zanaatciyi bir sanatci kabul etmek hatali bir durum ortaya cikartiyor.
"sanat ve sanatçı arasında, "efendi, kölelik" vardır..." cumlenize katilmakla birlikte Sanat eserlerinin ve sanatsal uretimin topluma hizmet etmek gibi bir vasfa sahip olabilselerde bu topluma hizmet etme ve anlasilma durumunun cok ta sart olmadigini dusunuyorum. Gene basit anlamda soylemek gerekirse Sanat eserleri belli bir duygu, dusunce, fikir vs belirten, gorsel sanatlardaizleyici kisi ile iletisimde olan uretimlerdir. Bu uretimlerin zaman zaman icerisinde uretildikleri, bulunduklari topluma yonelik mesajlari olsada zaman zaman anatcinin kisisel bir disa vurumu zaman zamanda fotograf, resim, siir, edebiyat gibi ureticisinin elinden ciktiktan sonrada devam eden bakan kisinin, egitim, kultur, sosyal sinifi vs ile belirlenen algilama yontemleri ile belirlenen aktarimlari vardir. Dolayisi ile sahsi gorusum sanatci her eserini toplum icin uretmek zorunlulugnda degildir.
Basa donecek olursak aslinda hep konusulan profesyoneli amatori usta, bilirkisi vs tartismalarinin basit bir sebebi oldugunu dusunuyorum. En azindan alanim olan fotograf acisindan boyle oldugunu soyleyebilirim.
Fotograf cok boyutlu ve kolay uretilebilen bir urundur. Git gide de bu uretim kolaylasmaktadir.
Fotografla ilgilenen gruplar ise sadce tek kelime ile siniflandirilma cabasi ile birbirine karismakta ve zaman zaman da burada ve diger mecralarda karsilastigimiz sonsuz tartismalara neden olmaktadir.
Bu anlamda profesyonel, amator, usta, acemi, Saantci, zanaatci, toplayici, avci kavramlarinin sirayla kullanilarak betimleme yapilmasi en dogrusu olacaktir.
Ornegin bir fotograf ceken kisi fotograftan gecimini sagliyorsa profesyonel, ancak yaptigi ise hakim degilse acemi, uretimine yeni birseyler katmiyorsa ve teknikleri ve kendinen oncekileri uyguluyorsa zanaatci sayilabilir.
Ayni sekilde bu isten para kazanmayan Amator ama isine hakim usta ve teknikleri sadee mukemmel tekrarlamaktan ote yorumlayabilen bir sanatci fotografcida mumkundur.
Sanirim sikinti burada cokca Amatorun, acemi, profesyonelin, Usta, zanaatcinin snatci ile karismasindan ortaya cikmaktadir.
Ornegin kosede cok iyi vesikalik ceken kisi Profesyonel, usta bir fotograf zanaatcisidir. Ancak Sebastião Salgado gibi biri Profesyonel (Para kazaniyor) Usta (alanina cok hakim) sanatci (yorumunu ve kendinden yeniyi ekliyor) bir fotografcidir.
Ama butun bu sifatlardan hangilerini kullanirsa kullansin oncelikle denklansore basan kisinin bir bilinc, sorumluluk ve yaptigi ise saygisi olmasi hepsinin uzerinde bu sifatalrin sonuna gelen "fotografci" sifatini almasi icin gereklidir.
Saygilar.