Bir iktisatçı olarak, ülkemizde yerli üretimi denemiş biri olarak şöyle bir cevap vermek istiyorum
çünkü;
Türkiye'de başarılı olmayan hiç bir proje desteklenmez, destek görmeyen proje başarılı olamaz. Kısır döngüdür bu, ülkemizde çoğu proje daha fikir aşamasında bu kısırdöngüye takılıp başlamadan çöpe atılır.
Diğer sanayi imalatı işlerini bir kenara bırakıp sadece fotoğraf makinesi ve ekipmanını konuşalım. Daha kaliteli gözlük camı bile üretemezken (Nikon, Hoya, Zeiss gibi markaların gözlük camları dünyaca meşhurdur. Zeiss apayrı bir noktadadır hatta..) Objektif (kompleks zoomları geçtim, 3-4 elementli sabit odakları konuşuyorum) üretebilecek ne bir teknolojimiz, ne de mühendisliğimiz var. Bazı yerli firmaların (savunma sanayii) cmos ve ccd sensörler üzerinde çalıştığını biliyorum, fakat, Nikon'un, Pentax'ın Sony'den sensör satın aldığını düşünürsek sıfırdan sensör üretim teknolojisi ve mühendisliği becerisi kazanmak ciddi maliyetlere yol açacaktır. Bazı arkadaşlar hatırlarlar belki, İstanbul veya İzmit'te çok ünlü bir markanın RAM fabrikası vardı, depremden sonra kapatıldı. Biz o teknolojiyi bile öğrenemedik, RAM üretecek beceriye sahip olamadık. Bununla birlikte en basitinden direnç bile üretmiyoruz.
İmalatın dinamosu, komponentlerdir. Önce hammadde işlenir, sonra işlenmiş hammade komponent imalatında kullanılır, komponentler birleştirilerek kompleks ürünler elde edilir. Yani önce direnci, sonra kondansatörü, sonra transistörü sonra silikon çipleri, sonra sensörleri üreteceğiz ki, bütünü oluşturabilecek tecrübemiz olsun.
Örneğin bulunduğum ilde Volkswagen, Audi, Porsche ve Opel otomobiller için çeşitli hortumlar üretiliyor. Adamlar o kadar zeki ki, hortumu Bartın'a yaptırıyor, sekmanı GuangZhou'ya yaptırıyor, pistonu Kiev'e yaptırıyor, mühendisliğini, tecrübesini öyle geniş alana yayıyor ki bir başka firmanın veya ülkenin o tecrübeyi toparlayıp kendisi üretim yapmasının imkanı yok. Özellikle otomotivden örnek verdim, çünkü birçok üretici daha önce tüm parçalarını Çin'de ürettirip kendi ülkesinde monte ettiriyordu, şimdi bu markaların araçlarına çok benzeyen araçlar ÇİN tarafından imal edilmekte.
Ben bu ülkede cep telefonu imal etmek istedim. Bir grup arkadaşımla birlikte, şimdinin Meizu'ları gibi birşey üretmek istedik, maksimum yerli parça oranı kaçtı biliyor musunuz? %4. Keşke %70'in üzerine çıkabilip imalata başlasaydık.