Konu: Efektif Açıklık vs F/no

fisyon Nickli Üyeden Alıntı

Merhaba,

Bir süredir aklıma takılan bir konu var:
Elimde 2 adet lens var, 18-55 kit lens ve 70-300 sigma non-apo. İkisi ile çektiğim yıldız fotoğraflarını karşılaştırdığımda özellikle 300mm de çektiğim karelerin çok daha yüksek kontrastlı ve dolayısıyla görebildiğim cisimler açısından detaylı olduklarını farkettim.
Elbette optik bozulmalar, shutter süresi ve kadrajın sınırlamalarını bilerek göz ardı ediyorum.

Hepsi aynı (örn:f/8) diyaframda 18, 55, 70 ve 300 mm kareleri karşılaştırdığımda 300 mm bariz şekilde daha kontrastlı oluyor. Bu durumda efektif açıklık değerinin (tıpkı teleskoplarda olduğu gibi) en önemli değer olduğunu düşünüyorum.

Özetle lensleri max efektif açıklık değerine göre seçmek ne kadar isabetli olur sizce?

Kenan Bey, efektif diyafram açıklığı ile, lensin maksimum açılabilen ve lens üzerinde yazan maksimum diyafram açıklığından mı bahsediyorsunuz, yoksa "f" (diyafram) değeri değil de "T" (transmission) değerinden mi bahsediyorsunuz?

Lenslerin teknik özelliklerini inceleyebileceğiniz yegane site, http://www.dxomark.com/ sitesidir. Buradan lenslerin tüm diyafram değerlerinde, birçok gövde ile birlikte çeşitli optik konulardaki performanslarını inceleyebilirsiniz.

Selamlar ve iyi çekimler.

aksoykaan Nickli Üyeden Alıntı

Kenan Bey, efektif diyafram açıklığı ile, lensin maksimum açılabilen ve lens üzerinde yazan maksimum diyafram açıklığından mı bahsediyorsunuz, yoksa "f" (diyafram) değeri değil de "T" (transmission) değerinden mi bahsediyorsunuz?

Lenslerin teknik özelliklerini inceleyebileceğiniz yegane site, http://www.dxomark.com/ sitesidir. Buradan lenslerin tüm diyafram değerlerinde, birçok gövde ile birlikte çeşitli optik konulardaki performanslarını inceleyebilirsiniz.

Selamlar ve iyi çekimler.

Merhaba Kaan Bey,

Efektif açıklıktan kastım lensin üzerinde ayarlanan diyafram ve odak uzaklığına göre o anki ışık alan alanı (pi*R^2/4) ve/ya çapı (R) idi.
Yani örneğin 50mm de bir lensi f/2 diyaframa getirirsek 25 mm çapında bir daire kadar ışık alıyor olmalı. Ama 200mm de yine f/2 diyaframda bu defa 100mm bir çap söz konusu. Alan olarak hesapladığımızda fark muazzam oluyor.
İşte efektif açıklıktan/alandan kastettiğim bu.
Efektif açıklık yerine belki daha doğru ve bilinen bir terim vardır...

Transmission (T) değeri anladığım kadarıyla diyafram değerinin optik sistemin toplam geçirgenliğine göre ayarlanmasıyla belirleniyor. Her ne kadar bunun ışık alımına etkisi varsa da efektif açıklığın daha önemli bir değer olduğunu düşünüyorum.
Yanlış bakmadıysam verdiğiniz sitede sigma70-300 için en iyi sonucun 70mm f/4 de alınabileceği yazıyordu. Onlar doğal olarak farklı parametreler göz önünde bulundurmuşlardır. Onların dikkate aldığı, benim göz ardı ettiğim optik sapınçlar gibi... Oysa kendi çekimlerimden elde ettiğim sonuç tersi yönde. Yani efektif açıklığı daha fazla olan bir ayarda -ki bu değer 300mm de max oluyor- çok daha tatmin edici sonuç alıyorum. Elbette bu öznel bir ifade, benim için "tatmin edici" olanı bir başkası "kabul edilemez" bulabilir...

Cevabınız ve verdiğiniz link için teşekkürler.

Kenan Bey, rica ederim.

Ancak f değeri, doğrudan lensin odak uzaklığının 1/f oranında diyafram açıklık çapına denk şekilde olmaması gerekiyor. 1/f^2 şeklinde olabilir. Optik teori ve prensiplerini bir incelemek lazım.
Çünkü (örnek olarak) Sigma 120-300 f/2.8 lensi göz önüne aldığımızda, 300mm'de f/2.8'de sizin dediğiniz gibi diyaframın 107mm çapında açılması gerekiyor ama lensin gövde çapı 95mm.
Bu nedenle bu yaklaşımda bir kusur var gibi görünüyor. Bir araştırmak lazım.
Ancak dediğiniz, belki de alan derinliği + ışık alma oranının birlikte olan kombinasyonu olabilir.

Selamlar ve iyi çekimler.

Sent from my HTC One 801e using Tapatalk

aksoykaan Nickli Üyeden Alıntı

Kenan Bey, rica ederim.

Ancak f değeri, doğrudan lensin odak uzaklığının 1/f oranında diyafram açıklık çapına denk şekilde olmaması gerekiyor. 1/f^2 şeklinde olabilir. Optik teori ve prensiplerini bir incelemek lazım.
Çünkü (örnek olarak) Sigma 120-300 f/2.8 lensi göz önüne aldığımızda, 300mm'de f/2.8'de sizin dediğiniz gibi diyaframın 107mm çapında açılması gerekiyor ama lensin gövde çapı 95mm.
Bu nedenle bu yaklaşımda bir kusur var gibi görünüyor. Bir araştırmak lazım.
Ancak dediğiniz, belki de alan derinliği + ışık alma oranının birlikte olan kombinasyonu olabilir.

Selamlar ve iyi çekimler.

Sent from my HTC One 801e using Tapatalk

Kaan Bey,
Sanırım örnekte verdiğiniz lensin filtre çapı 105mm. Bu durumda en öndeki elemanın çapı da ona yakın bir değer olmalı. Işığı ilk alan mercek en öndeki eleman olduğuna ve lensin alabileceği azami ışık miktarı bu elemanın çapından daha fazla olamayacağına göre:

* f stop değeri 300mm için yuvarlanmış olabilir.
* odak uzunluğu (da) yuvarlanmış olabilir.

Anladığım kadarıyla hesaplamalar hele de böyle çok elemanlı lenslerde çok karmaşık olmalı, dolayısıyla yuvarlanmış olması normal.

Sonuçta ne azami diyafram değeri ne de odak uzaklığı lensin efektif açıklık (effective aperture imiş ) değerini tam olarak bulmaya imkan vermiyor.
Anladığım kadarıyla tek yöntem dene/karşılaştır/yanıl

Üşenmeyip, kafamı daha da karıştıran o örneği verdiğiniz için tekrar teşekkürler

Kenan Bey,

Bu konu, yukarıdaki mesajlarla derinleştikçe işi aslını öğrenmek için araştırdım bir miktar:

https://en.wikipedia.org/wiki/Aperture

https://en.wikipedia.org/wiki/F-number

https://en.wikipedia.org/wiki/Circle_of_confusion

https://en.wikipedia.org/wiki/Bokeh

Söz konusu optik tanımlara göre, f (diyafram) değeri lensin teorik bir değeri olup, diyafram açıklığının lensin önündeki ilk mercek elemanının çapına oranı şeklinde tanımlanıyor.
Ancak filme / sensöre düşen ışık için asıl önemli olan T (transmittance / ışık geçirgenliği).
T, lens tasarımına göre f değerine çok yakın veya farklı olabiliyor.

Öte yanda, bu tanımlarda bir kez daha gözlemlediğim bir durum var: f değeri küçük ise diyafram o kadar açık, sensöre alınan ışık o kadar fazla ve alan derinliği o kadar dar.

Diğer yandan da görüntünün çözünürlüğü ve kontrastı ise lens içindeki optik merceklerin tasarımına ve merceklerin hangi malzemelerden yapıldığına bağlı.

Bu durumda sizin yukarıda belirttiğiniz gibi Sigma 70-300 non-apo lenste farklı odak uzaklıklarında, farklı kontrast ve çözünürlük performansı elde etmeniz mümkün görünüyor.

Selamlar ve iyi çekimler.