Sokak Fotoğrafçılığı: Gece Nasıl Fotoğraf Çekilir?
Make:NIKON CORPORATION
Model:NIKON D300
Shutter Speed:10/300 second
Aperture:F/3.5
Focal Length:18 mm
ISO Speed:1600
Sokaklarda anı yakalamak için dolaşmak oldukça zordur, makinaya hakimiyet ve sağlam refleksler ister. Kurgu fotoğrafların deneme yanıma yoluyla çekilebilmesi rahatlığının aksine, bir keskin nişancı gibi sadece tek atış hakkı bırakır fotoğrafçıya. O anı ya yakalarsınız, ya da kaçırırsınız. Günümüz d-slr makinalariyla her ne kadar bu alan kolaylaşmışsa da, (örnek olarak AF hızı, Av, Tv modları, fotoğrafı sonradan croplama şansı, en kötü ihtimalle otomatik modda çekim); çekim yapmaya gece çıktıysanız yukarıdaki kolaylıkların neredeyse tümünden yoksun kalmışsınız demektir.
Gece karanlığında Af hızı işe yaramaz, karanlık olduğu için en hızlı lens dahi olsa odaklamak için mutlaka bir kaç saniye harcayacaktır, bu da çoğu durumda o anın kaçması demektir.
Av ya da Tv modları da işe yaramaz. Fotoğraf makinanız ışığı ölçerken kadraja girecek en ufak bir parlak ışık (dükkan ışıkları, sokak lambaları vs.) pozometreyi şaşırtacaktır. Bu sizin bir anda 1/400 gibi hızlarda fotoğraf çekip, fotoğrafta çekmek istediğinizi değil de parlak bir sokak lambası ışığı görmenize yol açacağı gibi, 3" gibi bir hızla da vizörden bakarken aynanın düşmediğini farkederek sizi şaşırtabilir. İki durumda da fotoğrafı kaçırmışsınızdır demektir.
Çoğu sokak fotoğrafçısı kompozisyonunu sadeleştirmek için sonradan croplama yoluna gider, çoğu zaman da işe yarar bu, çekim esnasında farkedilmeyen gereksiz nesneleri fotoğraftan çıkarmak için mantıklı bir yoldur. Ama gece fotoğraf çekiyorsanız ISO ayarınız yüksek olacağından en ufak bir crop bile fotoğrafın görüntü kalitesini bozacaktır. Fotoğrafın hiç olmamasındansa yüksek noise'a sahip bir fotoğraf olması daha iyidir, ancak daha iyisini yapabilecekken neden kötüyle yetinelim ki?
Buraya kadar oldukça karamsar bir tablo çizdik, işin sevindirici kısmı ise aşağıda.
Gece nasıl daha iyi fotoğraf çekilebilir?
Gece sokak fotoğrafı çekmenin en tatmin edici yanı, her çeşit insanı bir arada görme şansına sahip olmaktır. (örnek olarak İstiklal Caddesi'nde dolaşırken peçete satan bir çocuktan peçete alan zenci bir adamı ya da yoldan geçen sarhoş bir kıza ters ters bakan yaşlı bir kadını fotoğraflayabilirsiniz.)
Ama nasıl?
Fotoğrafı çekeceğiniz alana girer girmez yapmanız gerekenleri sıraya koyarsak.
1. Fotoğraf makinanızın görüntü kalitesini Raw'a getirin, getirdiğinizi düşünüyorsanız bile tekrar kontrol edin.
2. Makinanıza açık diyaframlı geniş açı bir lens (28mm 2.8, 24mm 1.4L, 50mm 1.8 ya da 1.4) taktığınızdan emin olun. İnsanların arasına kaynayıp fotoğraf çekemeyenlerdensiniz ki eğer öyle olmadığınızı düşünüyorsanız ve makinanızda her zaman 70-200, 75-300 gibi tele lenslerle geziyorsanız öylesiniz, gece sokakta fotoğraf çekmek size göre değil. Geniş açı lenslerin her zaman enstantane yönünden kazançları vardır. 24mm bir lensle 1/30 hızda çektiğiniz fotoğrafta net görüntü alırsınız, ancak 200mm'de aynı hızda bu fotoğrafı çekmeyi denerseniz hapı yuttunuz demektir. O yüzden gece mümkün olduğu kadar açık diyaframlı geniş açı lenslerle sokağa çıkın. Yoksa da bir tane 50mm 1.8 alın, her zaman kurtarıcıdır.
3. Makinanızın iso ayarını mümkün olduğu kadar yükseltin. (günümüz makinalarında iso 1600-3200 arası oldukça iyi görüntü sunmakta.)[/LIST]
4. Asla makinanızı Tv, Av, P özellikle de otomatik modda kullanmayın. Bir anda patlayan flaştan dolayı oradan koşarak kaçmak zorunda kalabilirsiniz. Bu yüzden en garanti yol M modudur. Fotoğraf çekmeye başlamadan önce Deneye yanıla ortalama bir enstantane bulun kendinize. Örnek olarak en yukarıdaki fotoğrafı ele alabiliriz. 1/30 saniye f:3.5 ve iso 1600. O gün tüm fotoğraflarımı bu değerde çekmiştim ben. Hareketi yakalayabildiğim ve ışığı alabildiğim en iyi değerler bunlar olmuştu. Doğal olarak çoğu fotoğraf ya fazla pozlanmış oldu, ya da karanlık kaldı. Bunun çözümü de 1. maddede bahsettiğim gibi raw fotoğraf çekmiş olmamdı. Photoshop ya da DPP'de pozlama telafisi ile kolayca hallettim ışık sorunlarını.
5. Lensinizin Af özelliğine güvenmeyin gece karanlıkta çok kolay yanılacağı gibi kararsız kalarak fotoğraf çekiminizi geciktirebilir. Bu yüzden manuel odaklama kullanın. Lensinizin üzerindeki 0.5 - 1 - 3 - 5 -10 - ~ gibi rakamlar lensinizin kaç metre uzağa odaklanacağını gösterir. Biraz pratikle lensinizden daha hız odaklamayı başarabilirsiniz.
6. Dikkatinizi çeken herşeyin fotoğrafını çekin, çantada duran fotoğraf makinasının sadece ikinci elde satarken size yararı olur. Herşeyin fotoğrafını çekmek size fotoğraf makinasına vermiş olduğunuz değerleri kontrol ettireceği gibi, özgüveninizi de arttırır. Hepimiz sorulduğunda ne var ki gidip sorup çekebilirim insanları deriz, ama iş başa düştüğünde çoğumuz pardon fotoğrafınızı çekebilir miyim diyemez tanımadığı sokaktaki insanlara.
7. Fotoğraflarınızı asla kameranızın lcd'sinden bakıp silmeyin. O anda vücudunuzun salgıladığı adrenalin yüzünden oluşan heyecanınız yanlış düşünüp çok iyi bir fotoğrafı silmenize yol açabilir. Her zaman sakin kafayla bilgisayarınızda eleyin çektiğiniz fotoğrafları.
8. Göz teması kurmaktan kaçınmayın. Hiç bir fotoğrafçı sinsice fotoğrafının çekilmesinden hoşlanmaz, ki insanlarda da bu hoşnutsuzluk yaygındır. Fotoğrafı çekmeden önce ya da çektikten sonra kameranızı gözünüzden indirip çektiğiniz insanla göz teması kurun. Ufak bir gülümseme karşınızdakini rahatlatacaktır, ve ters tepki gösterme olasılığını azaltacaktır. Göz teması kurduktan sonra oradan ayrılabilir, ya da yanına yaklaşıp fotoğrafı gösterip onayını alabilirsiniz.
Eğer yukarıda okuduklarınız çok zor geliyorsa ya da ben sosyalleşmeye karşıyım sinsi fotoğraflar çekmek istiyorum diyorsanız da bir yol var. Adı Hipshot.
Hipshot nedir, nasıl hipshot fotoğraflar çekilir?
Hipshot'u Türkçeye çevirirsek kalça fotoğrafı diye bir tabirle karşı karşıya kalıyoruz. İşin özü de kalçanızda yatmaktadır zaten. Ancak bu tarz fotoğraflar çekmek için yukarıdaki ekipmana ek olarak bir adet kablolu kumandaya ihtiyacınız olacaktır. (kablosuz kumandalar işe yaramaz.)
Nasıl çekileceği ise, fotoğrafı boynunuz yerine omzunuza asmanızla alakalıdır. omzunuza astığınız kameranızı manuel fokusa alıp çekeceğiniz nesne ile aranızdaki mesafeyi kafanızda ölçerek yaklaşık bir odak mesafesine ayarladıktan sonra nesnenin yanından geçerken kumandanızı kullanarak istediğinizi fotoğraflayabilirsiniz. Bu şekilde kompozisyon oluşturmak zor olacağından geniş açı bir lens kullanmanız yararınıza olacaktır.
Fotoğrafın göz hizası yerine kalça hizasından çekilmiş olması da dikkatleri daha da çekmeye yetecektir.
Hipshot'un en büyük artısı ise, size çekmeyi istediğiniz insana yapabileceğinizden çok daha fazla yaklaşmanızı sağlayacak olmasıdır. Siz ona bakmıyorken fotoğrafını çektiğiniz farketmesi oldukça zordur. Hiç denemediyseniz mutlaka deneyin.
Sevgiler.
Tunç