Konu: Sokak Fotoğrafçısı Hayatta Kalma Rehberi (İçerik Mevcut)

Herkese merhaba. Forumda aynı başlıkta bir konu var ancak içerik silinmiş. İnternette gezinirken konuyu buldum linki ile beraber paylaşıyorum.



Son zamanlarda özellikle sokak fotoğrafçılığına merak salmış arkadaşlarımızın, sosyal medya aracılığıyla başlarına gelen talihsiz olayları okudukça bu konuda bildiklerimizi ve yaşadıklarımızı paylaşmak istedik. Öncelikle belirtmeliyiz; paylaşılan bilgiler genellikle tecrübeyle sabittir fakat kişiden kişiye farklılık gösterebilir.
Maalesef ağırlıklı olarak İstanbul’un semtlerinden örnek vereceğiz. İlerleyen zamanlarda başka illerde veya ülkelerde yaşanan olaylardan bahsedebiliriz ama şimdilik konu bütünlüğü bozulmaması adına sadece yakın çevre…

İletişim: En kolay koruma

Çoğu kitapta ve kaynakta sokak fotoğrafı çekerken öncelikle fotoğrafını çektiğimiz kişiyle iletişim kurmamız gerektiğini okuruz. Bu nispeten doğru bir bilgidir fakat aksiyonun giriş ve gelişme kısımları atlanmıştır.

İletişimin gücünden yararlanmayı bilmeli sokak fotoğrafçısı… Peki nasıl? Hemen cevap veriyoruz; fotoğrafını çekeceğiniz kişiden önce kendi çevrenizdeki insanlarla etkileşime geçerek.

Fotoğraf anlamında malzemesi bol bir sokaktasınız ve bir bakkalın duvarına sırtınızı yasladınız, sokağı veya sokaktan geçen hurdacıyı çekeceksiniz. Buna benzer fotoğraf çekmek için durakladığınız anlarda, çekime başlamadan önce o bakkal ile mutlaka ama mutlaka konuşmanızı tavsiye ediyoruz! Hayırlı işler dileyin, bir şekilde sohbet edin; edin ki öncelikle dükkanın önünde bir yabancı olduğu için size kuşkuyla yaklaşmasın. Karşılıklı diyaloğunuzda olabildiğince samimi olun. Buraya kadar olan sohbetiniz sadece hırsız damgası yememek için mi gerçekleşti? Kesinlikle hayır. Uzun süre bir bölgede çekim yapacaksanız mutlaka dikkat çekersiniz, bundan kaçmanıza veya kaçınmanıza imkan yoktur. Böyle durumlarda çektiğiniz fotoğrafta yer alan kişi ile sürtüşme ihtimalinize karşı; gölgedeki esnafın veya insanların algısında yer etmiş olmanız lazım. Sizi sevsin sevmesin tatsız bir durumda müdahale edecek birilerine ihtiyacınız olabilir.

Unutmadan içi ekipman dolu çantanızı mümkün olduğunca sırtınızdan çıkartmayın, durağan cisimleri fotoğraflarken; duvar, tabela, araba gibi bir şekilde çantanızla art niyetli kişiler arasında engel oluşturabilecek cisimleri kullanarak fotoğraf çekmenizde her zaman yarar vardır.

Diyeceğimiz o ki semt esnafı ile etkileşim eğer yeteri kadar kendinizi güvende hissetmiyorsanız en doğal korumadır.

Bulunduğunuz bölge hakkında mutlaka araştırma yapın

Tarlabaşı, Sulukule, Kuştepe… Sokak fotoğrafı çekmeye gönül verenlerin genellikle tercih ettikleri adrenalini ve kompozisyonu haylice fazla semtler…

Yukarıda bahsettiğimiz gibi problemlerden uzak durmak veya riskli çekimlere karşı hazırlıklı olmak istiyorsanız elinizde makine ile dolaştığınız bölgeyi iyi tanımalısınız. Burada yine arama motorlarında bulamayacağınız ufak bir tüyo vereceğiz; semt hakkında ortalama bir fikriniz varsa yeterli bilgiye sahip değilsiniz demektir.

Farklı semtlerde yaşayan insanların fotoğrafçılarla iyi geçinememesinin temelinde yatan esas sebep; genellikle ilgili bölgelerin yaşamış olduğu yerel olaylardan ibarettir. Örneğin semtlerinin yıkım tehlikesi altında olması ve belediyeden gelen görevlilerin sıkça semti ziyaret ederek yıkılacak sokakları fotoğraflamasından kaynaklı bir tedirginlik yaşanıyor olabilir. Sizden daha önce o mahallede gerçekleşmiş bir olayda polislerin ellerinde kamera bulunan habercilerle semtte yer almaları da fotoğrafçıların sevilmemesinin bir başka nedeni olabilir.

Bu bahsettiklerimiz benzer semtlerde fotoğraf çekerken her zaman sorun yaşayacağınız anlamına gelmemektedir elbette. Eğer ortada çekinmenize gerek olan bir durum yoksa ve tedirgin bir şekilde fotoğraf çekerseniz bu beden dilinize yansır. Böylelikle gereksiz yere şüphe uyandırabilirsiniz, aklınızda bulunsun.

Özetlersek, çekim yaptığınız bölgeyi iyi tanımanız yararınıza olacaktır. İnsanların üzerimize gelme nedenlerini her zaman yargısız bir şekilde hor gördüğümüz ‘sanat’ düşmanlığından kaynaklı değil, farklı sosyolojik sebeplerden dolayı gerçekleşiyor olabileceğini de düşünmeliyiz. Sokakta fotoğraf çekmek ile insanların mahremiyetine saygısızlıkta bulunmak arasında ince bir çizgi vardır.

Değinilmesi gereken bir başka konu ise çektiğiniz fotoğrafları internet üzerinde Facebook, Twitter veya başka sosyal medya platformlarında paylaşacaksanız bu konuda daha seçici davranma zorunluluğunuzdur. Günümüzde çoğu fotoğrafçının hala tartıştığı bir konu olsa dahi, kişilerin yüzlerinin göründüğü fotoğrafları sosyal medya üzerinde paylaştığınızda eğer haber değeri taşımıyorsa ve profesyonel değilseniz, çeşitli davalarla karşı karşıya kalabilirsiniz.

Kriz anlarında panikleyip kendinizi ve fotoğraf makinenizi yakmaya çalışmayın!

Yazıyı güzel bir bilgi daha vererek sonlandırmak istiyoruz. Aslında başlıkta yaptığımız gibi konuyu mizahi bir dille işlemek isterdik fakat düşündüğümüzde en ciddi bölümde olduğumuzu söyleyebiliriz. Nedeni; durumun giriş, gelişme bölümlerindeki gibi olmamasıdır. Bu konudaki tecrübesizlikler maalesef kötü olayların yaşanmasındaki en büyük nedendir. Bahsetmek istediğimiz nokta; istenmeyen bir durumda kaldığınızda panik yapmamanız üzerinedir. Bu aksiyon sahnesi; üzerinize koşan bir vatandaşla göz göze geldiğiniz an olabilir veya daha kötüsü de olabilir.

Bu tip durumlarda kaçmaya çalışırken başına talihsiz kazalar gelen çeşitli amatör fotoğrafçılara rastlıyoruz. Özellikle bir olayda kaçarak koşturan insan sizseniz unutmayın; içinde bulunduğunuz bölgedeki insanlar ilk anda psikolojik olarak sizi suçlu göreceklerdir. Böylelikle bir şekilde tökezleyip yakalandığınız vakit toplu linç girişimine bile maruz kalabilirsiniz! Bu sadece kitle yani halk tarafından verilebilecek olası bir zarardır. Bireysel ve kamusal durumlar için ayrı bir parantez açmak gerekli olduğunu düşünüyoruz:
‘‘İki yıl önce, yeni çıkacak bir romana kapak fotoğrafı çekmek için yola çıkmıştım. Romanın en can alıcı kısmının geçtiği semte ziyarete gittim. Çekimi tamamladım, arabama bindim. Yapmamam gerektiği halde bir yandan araba kullanırken bir yandan sağ koltukta yer alan fotoğraf makinesine uzanarak çektiğim son fotoğraflara bakıyordum…

Ardından semtten ayrılan son sokağı döner dönmez önümde kocaman bir barikatla karşılaştım. Dokuz on tane asker önümü kesmişti. Askerlerden biri aracıma yaklaştı; yan koltuğa baktı ve fotoğraf makinesini incelemesi gerektiğini belirtti. Başlangıçta uzaktan fotoğraf makinesinin silah gibi göründüğünden bahsetti. Durumu izah ettim, fotoğraf makinesini gösterdim, yanımda daha önceden editörlüğünü yaptığım dergilerden bazılarını bagajımdan çıkardım. Genellikle böyle riskli anlarda mutlaka yanımda daha önceden yayınlanmış işlerimin bazı kopyalarını taşırım. Bölgenin askeri bölge olduğunu, fotoğraf çekmenin yasak olduğunu hatırlattılar. Bölgenin hassasiyetini biliyordum fakat makineyi çantasına değil ön koltuğa koymam bile beni zor durumda bırakmıştı. Velhasıl olay tatlıya bağlandı, karşılıklı teşekkür ettik ve yoluma devam ettim…’’

Eğlenerek yazdığımız bütün konular hariç, buna benzer durumlar profesyonel değilseniz sizi sıkıntıya sokabilir. Eğer amatörseniz paniklememek gerçekten kritik bir konudur. Böyle kriz durumlarında telaşlanmak ve görevlilere karşı sert bir üslup takınmak ise kesinlikle çözüm değildir; komik veya gerçekçi gelmeyebilir ama telaşlanmak, hatta kaçmaya çalışmak çeşitli kazalara sebep olabilmektedir.

Son cümlelerimizin ardından rehberimizin şimdilik burada sonlandığını söyleyebiliriz. Sizlere her yerde bulabileceğiniz; sokak fotoğrafı hakkında yüzeysel bilgiler değil, yaşanmış ve bu konuda tecrübe sahibi fotoğrafçıların bilgilerinden derlenen bir yazı sunmaya çalıştık. Umarız fotoğraf çekmeyi seven insanlara, zor durumda kaldıkları anlar için bu yazdıklarımızın kısmen yararı dokunur. Hepinize bol fotoğraflı günler dileriz.


Sokak Fotoğrafçısı: Hayatta Kalma Rehberi | Yeni Medya Düzeni