Standard 16:9 Widescreen Ratio Video Formats
High Definition Widescreen
1080p = 1920 x 1080 = Full HD Widescreen
720p = 1280 x 720 = Standard HD Widescreen
Standard Definition Widescreen
480p = 854 x 480 = High Quality Widescreen
360p = 640 x 360 = Standard Quality Widescreen
240p = 427 x 240 = Low Quality Widescreen
Standard 4:3 Fullscreen Ratio Video Formats:
High Definition Fullscreen
1080p = 1440 x 1080 = Full HD Fullscreen
720p = 960 x 720 = Standard HD Fullscreen
Standard Definition Fullscreen
480p = 640 x 480 = High Quality Fullscreen
360p = 480 x 360 = Standard Quality Fullscreen
240p = 360 x 240 = Low Quality Fullscreen
SECAM Siguential Conlıur a Mimoire
Bu sistemde kırmızı, yeşil ve mavi renklere ait bütün bilgiler aynıanda değil sıra ile gönderilir. SECAM renk sistemi Fransa ve Rusya Federasyonunun etki alanlarında, PAL sistemini kullanmayan ülkelerde kullanılan bir sistemdir. SECAM sisteminde renk bilgisi K-S (Kırmızı-Sarı) ve M-S (mavi-Sarı) gibi renk farklarınca frekans modülasyonuna uğratılmış ikincil taşıcılarla gönderilir. SECAM sisteminde renk fazıönemli değildir. Bu sistemde renk kodunun çözümü fazdan çok ikincil taşıyıcının frekansına dayanır. alıcı ve vericide bulunan birer adet komulator'e ihtiyaç duymaktadır. çok fazla tercih edilmeyen hatta günümüzde çok fazla kullanılmayan bir sistemdir. NTSC; National Television Standarts Committee sistemindeki video kasetlerin, uyumlu PAL TV’lerde oynatılabilmesini sağlar.
PAL- Phase Alternating Line :
Televizyon yayınlarıdan kullanılan bir renk-encode sistemidir, 25 kare tazeleme hızı vardır. Türkiye'de bu sistem kullanılmaktadır.
PAL (50)
625 yatay çözünürlük çizgisi
25 kare / saniye (50 interlaced)
15625 yatay çizgi / saniye
daha yeni bir teknoloji olan ve X-Box un desteklediği PAL (60) ta ise;
625 yatay çözünürlük çizgisi
30 kare / saniye (60 interlaced)
18750 yatay çizgi / saniye
"PAL 60", "Pseudo-PAL" yada "Quasi-PAL" olarakda adlandırılır
NTSC: National Television Standarts Commitee -
30 Frame/s yani saniyediki gsterilen resim adetidır.
TV de izlediğimiz görüntüler dikey ve yatay çözünürlük olarak çizgilere bölünmüştür, video kasetler, vcdler, dvdler, oyun outputları televizyona ya NTSC yada PAL kodlanmış çizgiler olarak yollanır, TV mizde kapasitesine göre bunlardan birini yada ikisini birden gösterebilir. bu standart 16 milyon renk derinliğiine destek vermektedir.
525 yatay çözünürlük çizgisi
30 kare / saniye (60 interlaced)
15750 yatay çizgi / saniye
DVB-T - Digital Video Broadcasting-Terrestrial:
Sayısal karasal yayıncılık): Günümüzde kullanılan çatı antenleri analog yayınları almaktadır. Antenler tarafından alınan analog sinyaller yükseltici yardımı ile güçlendirildikten sonra televizyon tarafından alınan güçlü sinyaller görüntü ve sese dönüştürülür. Analog yayının dezavantajı bir frekansta sadece bir televizyon kanalının yayın yapmasıdır. Analog yayında görüntü kalitesi düşük ve sinyaller zayıf olduğu için yayınların her an gitme olasılığı vardır. Analog yayında kanal çakışmaları da görülmektedir.
bazı terimleri de açıklamak gerekiyor bu arada:
interlaced nedir?
standart TV (crt) ekranında genelde 576 satır vardır. bu satırlar tek ve çift satırlar olmak üzere ikiye ayrılırlar, buna baktığımız zaman bütün resim göz önünde bulundurulduğunda ilk görüntüde tek, ikinci görüntüde çift satırlar gelerek bütün resmi oluştururlar. buradaki temel nokta, her resmin aslında yarım resim olduğudur, ikinci resim peşine geldiği zaman ana görüntüyü tamamlarlar. bu durumun zaman zaman dezavantajlarından birisi flickr dediğimiz ekran parlamalarına yol açmasıdır.
progressive nedir?
bu tarama yöntemi interlaced tarama yöntemi gibi iki ayrı resim şeklinde değil, tam tersi düzenekte çalışır. satırlar sırasıyla taranır ve bütün olarak resim yenilenir. çekilen görünteler interlaced gibi ayrı alanlara bölünmüş değildir. bu yüzden ekranda flickr oluşmaz.
bu arada video prodüksüyonda sık rastladığımz 1080i ve 1080p farkını da görmüş olacağız.
1080i ve 1080p'de çekilen aynı görüntüyü pause yaptığınız zaman aradaki fark 1080p'nin daha net olduğu yolunda olacaktır.
interlaced görüntü, 1,3,5,7,9... ve sonrasında 2,4,6,8,10,12... numaralı çizgileri oynatırken, bunları siz ekranda düzgün görürsünüz;
progressive görüntü; 1,2,3,4,5, ... şeklinde ardışık düzen kaydeder ve oynatırken de bu şekilde oynatır.
peki, 1080i mi iyidir, 1080p mi? video demek hareket demek olduğu için, tabii ki tercihiniz p'den yana olmalı.
interlaced tarama, özellikle çekilen görüntüler içerisinde ağır çekim yapacaksanız 1080p avantajı elbette ki yadsınamaz.
1080i tarama iki görüntüde 1080'i tamamlarken, 1080p tarama tek bir framede bunu tamamlamaktadır.
buna mukabil, 1080i yayın formatı, 720p yayın formatından çok kaliteli de değildir.
peki, ben belgesel çekiyorum, film çekiyorum, ne yapmalıyım? sorusu var karşımızda.
bunun için birkaç farklı yol var, fakat en güveniliri process aşamasında, ihtiyacınız olan:
SD monitör
HD monitör
eğer 3D çalışıyorsanız 3D monitör ya da 3D TV.
peki bunlara neden ihtiyacım var diyeceksiniz;
interlace sinyalleri, bilgisayar monitöründe görünmeyeceği için evdeki televizyonda insanların neyi gördüğünü ya da göreceğini bilemezsiniz. kendi içinizde otokontrolü sağlamalısınız.
1080i ve 1080p arasındaki fark nedir? in cevabını da kısaca vermiş olduk aslında
1080 interlaced, 1080 progressive.
1080i'de çekim yaptınız 1080p'lik bir çalışma alanı oluşturdunuz programınızda ve montajı buna göre yapıyorsunuz.
baştan çuvalladınız, benden söylemesi...
bir video kurgusu için en doğru yöntem, eğer manuel olarak i-p ayarlarından kafam çok karışıyor hiç bir şey anlamıyorum diyorsanız, proje dosyanızı oluşturmadan önce, dosyanızı programa import ediniz. ve import ettiğiniz dosyayı, "make composition" simgesine sürükleyerek sahne dosyasınızı bu şekilde oluşturunuz. kullanılabilecek en doğru yöntem budur. manuel olarak da zaten istediğiniz şekilde ayar yapma imkanına sahipsiniz ama i ve p farkını gözeterek!
ben yapıyorum ama ekranda bir fark göremiyorum diyarsanız yukarıda söylediğim noktaya tekrar dikkat çekeceğim;
sizin bilgisayar monitöründe gördüğünüz görüntü ile tv ve prodüksüyon monitöründe gördüğünüz görüntü arasında çok fark vardır. örneğin tüplü bir televizyon, interlace çalışır. sizin monitörünüz progressive'dir. progressive monitörde hataları göremezsiniz. bunun için yapılacak check işlemleri tv bazlı olmalıdır.
sahne kurgu özellikleri seçeneğinde "odd fields & even fields" yazıları görürsünüz.
peki bunlar ne demektir?
bu terimler interlace ile alakalı olan bir terimdir eğer 1080p çalışıyorsanız sahnenizi seçeneği "none" yapmalısınız.
eğer videonuzu 1080i'de çektiyseniz odd ya da even seçeneğini işaretlemilisiniz. eğer 1080i de çekip bu seçeneği işaretlememişseniz başınıza şu sıkıntı gelebilir.
a. bilgisayar ekranından izliyorsunuz ve hiç bir sorun görmüyorsunuz demektir. hiç bir sıkıntı görmemenzi, birinci sıkıntınızdır! çünkü bilgisayar monitörleri tek satır öncelikli monitörlerdir. i modunda yaptığınız çekim ise çift satır öncelikli bir monitördür. bu yüzden hataları göremezsiniz. tv'de izlediğeiniz zaman görüntü atlamaları yaşamanız muhtemel bir sonuçtur.
b. external bir monitöre ihtiyacınız var demektir. bu monitörler satır öncelikli monitörlerdir.
c. flickr hataları. çok ince yatay çizgiler, yazılardaki yanıp sönmeler gibi bariz hatalar i ve p arasındaki farkı bariz belli eder. yine syleyeceğim; bunu bilgisayar monitöründe göremezsiniz. tv'de ancak görülebilecek bir sıkıntıdır.
d. yine sahne kurgusunda, safe area dediğimiz bir konu vardır ve bu atlanmayacak bir durumdur. tüplü televizyonlarda görüntünün yüzde 10'luk bir kısmı kırpılır. çekimler yapılırken, özellikle kadraj safe area'ya göre croplanarak çekim yapılır. buna yayın tekniğinde "kesim payı" da diyebiliriz. safe area'yı göz önünde bulundurmadan çekim yaptınız ve izliyorsunuz hiç bir sorun yok. sorun olmamasının sebebi bunu bilgisayardan izliyor oluşunuz. eğer bir televizyona çekim yapıyorsanız bunu göz önünde bulundurmalısınız.
eğer tv için bir belgesel ya da film projeniz varsa, aklınızda bulundurmanız gereken nokta
interlace, progrogressive ya da SD & HD görüntülerinizi muhakkak Pal yayın seçeneğine uygun ve sn.de 25 kare interlace gösteren ve kalibre edebilen(ki bu konuda çok fazla seçeneğiniz yok ne yazık ki - BVM serisi monitörler) ve tüplü bir master monitörüne ihtiyacınız olduğudur.
yüksek i ve p bir ajantaj değildir,
eğer kısa film çekiyorsanız, sizin ihtiyacınız olan 24-25p'dir.
not: terimleri özellikle türkçe yazmıyorum, türkçeye çevrilen terimlerden hiç bir şey anlamadığım gibi, türkçeye çevirmek gibi bir kaygım da yok.
bu arada teknoloji çok çabuk gelişiyor, burada yazdığım bazı şeyler 10 yıl sonra geçersiz olacak