Nötr Yoğunluk ya da sadece Yoğunluk filtresi, bazen de kısaca ND filtre olarak Türkçeye çevirilen Neutral Density filtre, tüm dalgaboylarındaki ve renkteki ışığı eşit miktarda azaltmak için kullanılmakta olan gri renkli bir optik elemandır. ND filtre kullanımıyla film ya da sensör yüzeyine düşen ışığın miktarı kontrollü olarak azaltılarak, belirli çekim koşullarında diyafram ve pozlama süresi üzerinde daha geniş seçme aralığı sağlanır.
ND filtrenin kullanımını iki pratik örnekle özetleyebiliriz:
Şelale ya da nehir gibi hareket eden suyun kasıtlı olarak flu yapıldığı, göze oldukça hoş görünen manzara ve doğa fotoğraflarını herkes bilir. Sudaki bu hareket etkisini yaratmak için yüksek pozlama süreleri gerekmektedir. Ancak aydınlık bir günde, minimum diyafram açıklığı f/32 olan bir objektifle bile bu kadar yüksek pozlama süresi elde etmek mümkün olmayabilir ve aşırı pozlanmış bozuk bir fotoğraf elde etmek olasıdır. İşte bu gibi durumlarda ND filtreler devreye girerek, aynı ışık şartlarında ve diyafram açıklığında lensten içeri giren ışık miktarını 1 ya da daha fazla f-stop azaltarak daha yüksek pozlama süreleri kullanılabilmeye olanak sağlar. Her 1 stopluk fark için süre 2 katına çıkar. Böylece suyun hareket etkisi sağlanabilir.
Bir diğer kullanım alanı da, yine aydınlık ortamlarda büyük diyafram açıklıkları (düşük f değerleri) elde etme amaçlıdır. Örneğin açık havada yapılan bir portre çalışmasında fotoğrafçı, net alan derinliğini (Depth of Field – DOF) olabildiğince düşük tutarak modelin yüzü dışında tüm arkaplanı flu tapmak isteyebilir. Alan derinliği artan diyafram açıklığıyla birlikte düştüğünden, objektifin izin verdiği en büyük açıklığı kullanmak isteyecektir. Ancak fotoğrafçı örneğin 50mm f/1.4 ya da 85mm f/1.4 gibi hızlı lenslerden birini kullanıyorsa, açık ve güneşli bir havada doğru pozlama için 1/8000 saniyelik hatta daha kısa pozlama süresi gerekebilir ki günümüzdeki çoğu DSLR’nin maksimum hızı 1/4000 ile sınırlıdır. İşte tam burada ND filtreler devreye girerek lensten içeri giren ışığın miktarını azaltarak makinemizin izin verdiği enstantanelerde çekim yapmamıza olanak sağlayacaktır.
Teoride ND filtrelerin tüm dalga boylarındaki ışığı eşit miktarda filtrelemesi beklenirken, pratikte -özellikle düşük kaliteli olanlarda- bu durum gerçekleşmediğinden renk bozulmaları gibi fotoğraf kalitesini düşürücü etkileri olabilmektedir.
ND filtre kullanırken fotoğrafçının dikkat etmesi gereken önemli bir konu, ND filtrelerinin çoğunluğunun sadece insan gözünün görebildiği spektrumdaki ışığı orantılı olarak filtrelerken, güneş ya da benzeri ultraviole veya infrared radyasyon kaynaklarından gelen dalgaları aynı oranda engellememesidir. Bundan dolayı, ND filtre kullanarak Güneş’e bakmak farkında olmadan göze zarar verebilir. Bu bakımdan, bu tip ışık kaynaklarına bakarken bu amaç için özel üretilmiş filtrelerin kullanılması gerekmektedir.
ND filtreler Optik Yoğunluklarına (Optik Density) ve sağladıkları f-stop düşüşüne göre sınıflandırılırlar. En sık kullanılanlar 0.3, 0.6 ve 0.9 yoğunluklu olanlarıdır.
Optik Yoğunluk f-stop düşüşü
0.3 1
0.6 2
0.9 3
1.8 6
3 9
... ....
Dereceli (Graduated) ND Filtre de bir ND filtre türü olup, farkı optik yoğunluğun filtrenin iki yarısında farklı değerler olmasıdır. Bu filtreler sahnenin bir kısmının parlak, diğer kısmının karanlık olduğu durumlarda kullanılır. Örneğin gün batımı fotoğraflarında, ufuk çizgisinin üstünde kalan kısım yüksek ND dereceli kısıma denk getirilir.
fotobur.com'dan alıntıdır..
Aşağıdaki linkte tarafımdan yapılmış b+w 77 110nd 3.0 1000x Filtre incelemesine ulaşabilirsiniz..
http://www.canonturk.com/vbulletin/testler-incelemeler/1365-bw-77mm-nd-30-1000x-110-filtre-incelemesi.html