LEE FİLTRE SİSTEMLERİ HAKKINDA HER ŞEY
Son zamanlarda Lee Filtre sistemleri ile ilgili çokça soru almaya başladım. Tek tek cevap vermek biraz zor olduğu için, bu sistemle ilgili kılavuz niteliğinde bir yazı hazırlamak istedim. LEE hakkında Türkçe olarak hazırlanmış detaylı bir anlatım yok. Sanıyorum bu makalem bir ilk olacak...
LEE Filtre Sistemini almak isteyen fotoğrafçıların, başlangıçta biraz kafası karışabiliyor. Aynı sıkıntıları bir zamanlar ben de çekmiş, uzun süre bir çok yabancı kaynaktan faydalanarak, ince detaylarına kadar araştırma yapmıştım. Sizlere olabildiğince basit ve anlaşılır bir dille anlatmaya çalışıp, sisteme başlangıç yapmak isteyen fotoğrafçılara biraz olsun ışık tutmaya çalışacağım. Hatam olursa affola...
.................................
Bildiğimiz üzere filtreler, fotoğrafçıların vazgeçemediği ve çantalarından eksik etmediği çok önemli ekipmanlardır. Fotoğrafçılık haricinde, film ve televizyon endüstrilerinde de, önemli bir yere sahiptir.
Tüm tutkulu fotoğrafçıların hayallerini süsleyen Lee Filtre Sistemi, piyasadaki rakiplerine göre pahalı sayılabilecek bir filtre sistemidir. Ancak ürünlerin kalitesi en üst seviyededir. İngiltere merkezli şirket, 1978 yılından bu yana filtre üretimi yapmakta ve her biri el yapımı olan filtreleri ile biz fotoğrafçılara kaliteyi vaat etmektedir.
Nasıl Başlarım?
Öncelikle, Lee’nin sunmuş olduğu 4 farklı filtre sisteminden birisine karar vermeniz gerekiyor. Aslında karar vermek derken; elinizdeki makine tipine göre mecburi bir seçim yapmanız gerekiyor. Lee’nin sunmuş olduğu filtre sistemi seçenekleri şunlar;
1) Seven5 Micro Filter System (75mm filtreler)
2) 100mm System (100mm filtreler)
3) SW-150 Filter System (150mm filtreler)
4) The Lee Bug
İlk bakışta pek anlamlı gelmeyebilir ama kafanız hiç karışmasın. Komplike olan olan hiç bir tarafı yok. Yazımın devamında, bu dört farklı sistemden detaylı bahsedeceğim. Kullandığınız makineye hangi sistemin uygun olduğuna kolaylıkla karar verebileceksiniz. ''Bu dört sistem arasından, acaba hangisi daha iyi?'', ''Özelliklerini bir karşılaştırayım'', ''Hangisini tercih etsem ki?'' gibi soru işaretleriniz olmayacak. Çünkü hali hazırda kullandığınız bir fotoğraf makineniz var ve makinenize bu dört sistemden sadece bir tanesi uyuyor.
Bu işin kolay tarafı. Bu kısmı sonraya bırakıp, öncelikle sistemi oluşturan parçaları bir inceleyelim.
LEE Filtre Sistemi Hangi Parçalardan Oluşuyor?
Bir Lee filtre sistemi, 3 ana parçadan oluşmaktadır;
1) Halka Adaptör (Adapter Ring),
2) Filtre Tutucu (Filter Holder),
3) Filtre (Filter).
Bu üçüne sahip olduğunuzda, LEE sisteminiz tamamen kurulmuş demektir.
Elbette, bu parçalar da kendi aralarında bazı özelliklere göre ayrılıyor. Dolayısıyla karar verirken; makineniz, lensleriniz, çekmek istedikleriniz ve bütçeniz gibi bazı kriterleri göz önünde bulundurmanız gerekiyor. Şimdi bunları daha detaylı inceleyelim.
1) Halka Adaptör (Adapter Ring):
Lensin üzerine takılan parçadır.
Herhangi bir standart yuvarlak tip filtrenin lense takıldığı gibi, bu parça da lens üzerine çevrilerek takılır. Birazdan bahsedeceğim ''Filtre Tutucu'' parçanın (2 nolu parçanın), lensin önünde sabit durmasını sağlar. Lensinizin filtre çapına göre, alacağınız Adapter Ring de, değişkenlik gösterir. Örneğin, 77mm filtre çapı olan bir lens kullanıyorsanız, mutlaka ‘’77mm Adapter Ring’’ almanız gerekir. 58mm çaplı bir lensiniz varsa, ''77mm Adapter Ring''i o lenste kullanamazsınız; 58mm’lik lensleriniz için ayrı bir Ring almanız gerekir.
''Standart'' ve ''Geniş Açı'' olmak üzere, 2 çeşit Adapter Ring vardır. Eğer 16-35mm ya da 17-40mm gibi geniş açılı bir lensiniz varsa, Standart Adapter Ring almak yerine; geniş açılı lensler için özel olarak üretilmiş bir Ring (Wide Angle Adapter Ring) almanızı şiddetle tavsiye ederim. Böylelikle, vignet probleminin önüne büyük ölçüde geçmiş olursunuz. İki adaptör arasında biraz fiyat farkı var ancak bu farka kesinlikle değer.
Geniş açılı lensler için üretilmiş bir Ring’i, aynı çaptaki diğer tür lensleriniz de kullanabilirsiniz. Ama Standart bir Ring alırsanız, bunu geniş açılı lensleriniz ile kullanamazsınız. (Kullansanız dahi, ciddi bir vinyet problemi ile karşı karşıya kalabilirsiniz. Vinyeti yazılım ile azaltabilirsiniz, ama bu da noise problemi demektir. Noise’u da yazılım ile azaltabilirsiniz ama bu da fotoğrafın keskinliğinin gitmesi demektir.) Dolayısıyla en mantıklısı, daha en baştan geniş açı lensler için üretilen ''Wide Angle Adapter Ring'' almak.
Üretimi yapılan Standart Ring çapları : 49, 52, 55, 58, 62, 67, 72, 77, 82, 86, 93 ve 105mm.
Üretimi yapılan Geniş Açı Ring çapları : 49, 52, 55, 58, 62, 67, 72, 77 ve 82mm.
2) Filtre Tutucu (Filter Holder):
Sistemdeki ikinci parçamız olan Filtre Tutucu (Filter Holder); Adapter Ring’in üzerine yerleştirilen ve filtreleri tutan parçadır.
Üçüncü bölümde bahsedeceğim filtreler, bu parça üzerine takılır. En büyük avantajı, Dereceli ND filtrelerin (Graduated ND Filters) lens üzerindeki pozisyonunu, kompozisyonunuza göre yukarı-aşağı yönlere doğru kaydırarak, rahatlıkla ayarlayabilmenizdir.
Lens üzerine vidalanan klasik Graduated ND filtrelerde, böyle bir esnekliğe sahip değiliz. Örneğin, fotoğraf makinenizi kompozisyon gereği aşağı kaydırdığınızda, lensin üzerinde sabit olan klasik filtre de makine ile birlikte aşağıya kayar. Diğer bir anlatımla, makineniz sabit durumdayken, klasik tip filtreleri istediğiniz pozisyona kaydırmanız mümkün değildir. Lee bu problemi tamamen ortadan kaldırıp, büyük esneklik sağlıyor.
Tutucunun bir diğer esnekliği de, üzerindeki filtrelerle birlikte sağa ve sola doğru dairesel hareket edebilmesi. Tutucuyu kompozisyonunuza göre sağa-sola çevirebilirsiniz. Böyle bir kullanım esnekliğine sahip olmak çok güzel bir avantaj.
Tutucu üzerinde, Graduated ND filtreleri kullanmanın farklı bir tekniği daha var. Örneğin, fotoğrafın alt bölümündeki ışığın, üst bölümden fazla olduğu durumlarda, filtrenizi yoğunluk kısmı alta gelecek şekilde, tersten de takabilirsiniz. Buna bir örnek de, kar manzaraları. Eğer yerde yoğun kar varsa, makinenin yanlış pozlanmasının önüne geçmek için, Graduated ND’yi ters (yoğunluk kısmı altta olacak şekilde) takabilirsiniz.
Lee filtre sisteminin en önemli özelliklerinden biri de, birden fazla filtreyi üst üste takabilmenizdir. Örneğin, 10 stop ND filtre üzerine; gökyüzündeki ışık farkını dengelemek için bir Graduated ND filtre takabilir, bunların üzerine gün batımındaki tonları vurgulayacak bir warm-up filtre takabilirsiniz
Sistemde dilerseniz, ''Side Guides'' ve ''Side Guides Screws'' adı verilen ara parçalarla, üst üste takabileceğiniz filtre sayısını artırabiliyorsunuz. Ancak bu noktada şahsi tavsiyem, fotoğraf kalitesi problemleriyle karşılaşmamak için, mecbur kalmadıkça üst üste üçten fazla filtre takmayın, ki (özellikle geniş açılı lenslerde kullanıldığında) üst üste 3 filtre bile vinyet problemine yol açabiliyor. Ama ekstrem durumlarda, böyle bir esnekliğe sahip olduğumuzu bilmek güzel.
Tüm bunlara ek olarak, ''Tandem Adapter'' adı verilen bir ara parça ile 2 tane ayrı tutucu seti birbirine bağlayabilirsiniz. Böylece birbirinden bağımsız, iki ayrı yöne dairesel hareket edebilen tutucu sisteminiz olur. Böylelikle, iki farklı yöne 360 derece ayarlayabileceğiniz Graduated ND’ler ile ışık dengelemeleri yapma esnekliğine sahip olabiliyorsunuz. (Tabii bu biraz fantazi. Ama işe yarar mı derseniz, çok detaycı iseniz, profesyonel çekimlerde işe yarayabilir. Örneğin, bir tane Graduated ND’yi sağ üsten gelen güneşi dengelemek için, diğer bir Graduated ND’yi ise kompozisyonun ön planına arkadan gelen rahatsız edici bir ışık kaynağını dengelemek için kullanabilirsiniz.)
3) Filtreler:
Daha önce de bahsettiğim gibi, LEE’nin tüm filtreleri el yapımı. Filtreler; ''Resin''(Reçine), ''Polyester'' ve ''Glass'' (cam) olmak üzere 3 ayrı maddeden üretiliyor.
a) Resin Filters (Reçine Filtreler):
Resin filtreler, hafif polimerik materyallerden üretiliyor. Dayanıklı olan bu filtrelerin, temizliği de çok kolay oluyor. Graduated (dereceli) filtrelerin tamamı, Resin filtredir.
Başlangıç aşamasında ihtiyacınız olmayacağı için, renkli filtrelerden uzak durun. Çünkü renkliler tamamen fantazi. Başlangıçta Resin filtre ile ilgili bilmeniz gereken tek şey; çantanızda mutlaka bulunması gereken ve en önemli LEE parçası olan ‘’Graduated ND’’ filtrelerinizin, bu türde (Resin) olacak olmasıdır.
Resin filtreler tekli halde satıldıkları gibi, set halinde de satılıyor. Fiyat avantajından dolayı, Graduated ND filtrelerinizi 3’lü set almanızı tavsiye ediyorum.
b) Polyester Filtreler:
Farklı ışık kaynakları, orataya farklı renkler çıkartır ve fotoğrafta ‘‘color cast’’ adı verilen renk saplamalarına neden olur. Bu tip filtreler, bu soruna çözüm bulmak için üretilmiş. Aslında biz fotoğrafçılar olarak, renk sapmalarına post-prodüksiyonda rahatlıkla çözüm buluyoruz. Dolayısıyla, bu tip filtreler bana göre pek gerekli değil, çantanızda bulunmasına gerek yok. Ama film yapımcıları, bu tip filtreleri sıklıkla kullanıyor.
Polyester filtre sınıfı içerisinde; flüoresan düzeltici, ultraviyole emici, kızılötesi ve renk düzeltici gibi filtreler yer alıyor.
c) Glass Filters (Cam Filtreler):
En kaliteli filtreler bu gruptadır ve LEE’nin en pahalı seridir. Bu grupta yer alan filtreler; standart ND filtreler, polarize filtreler, yıldız filtreleri, soft-fokus filtreler ve LEE’nin en çok satan filtrelerinden birisi olan; ''Big Stopper''.Graduated filtreler ise, bazı teknik sınırlamalar sebebiyle, cam olarak üretilemiyor.
FİLTRE SEÇİMİ
1) GRADUATED FILTERS (Dereceli Filtreler):
Graduated filtrelerin, Hard-Edge (keskin geçişli) ve Soft-Edge (yumuşak geçişli) olmak üzere, 2 türü bulunmaktadır.
a) LEE HARD-EDGE Graduated Resin Filter:
Hard-Edge filtre grubunda, farklı özelliklerde filtreler var. (Örneğin renk filtreleri gibi.) Ancak en çok kullanılan filtre, Graduated ND’dir.
Hard-Edge Graduated filtrelerin karakteristik özelliği, filtre üzerindeki kaplamalı alandan, kaplamasız boş alana doğru geçişin, keskin olması. Bu tip bir filtre, özellikle kompozisyonun iki farklı alanındaki sınırların açıkça belli olduğu durumlarda işe yarar. Örneğin, ufuk çizgisinin kompozisyonu açık bir şekilde kesmesi gibi. Eğer ufuk çizgisi kadrajda baştan sonra açık bir şekilde görülüyorsa, Hard-Edge filtreler bu tip kompozisyonlarda daha kullanışlıdır. Aşağıdaki örnek fotoğrafı inceleyelim;
Bu fotoğrafta kullanılan filtre de; 0.6 Hard-Edge Graduated ND.
ND kullanılmasının sebebi, ufuk çizgisinin altı ve üstündeki ışık farkını dengelemek. Hard-Egde kullanılmasının sebebi ise, söz konusu iki ayrı bölgedeki ışık farkı geçisinin çok sert olması. Filtrenin dereceli geçiş kısmı ufuk çizgisine denk getiriliyor, böylece dengeli bir pozlama sağlanmış oluyor.
Ufuk çizgisini bina ya da ağaç gibi objelerin kestiği durumlarda, Hard-Edge Graduated filtre tercih edilmez. Bu gibi durumlarda, birazdan inceleyeceğimiz Soft-Edge Graduated filtre devreye girer.
Graduated ND filtreleri hem ekonomik açıdan, hem de çekim anlarındaki gereklilik açısından, 3’lü set olarak almanızı tavsiye ederim. Bu sette; 0.3 ND, 0.6 ND, 0.9 ND olmak üzere, yoğunlukları farklı 3 filtre var. 0.3 ND; 1 stop, 0.6 ND; 2 stop, 0.9 ND ise 3 stop avantaj sağlar. Bunların ara derecelerinde de filtre üretimleri var ama bana göre 1.5 stop gibi buçuklu ara değerler biraz gereksiz.
b) LEE SOFT-EDGE Graduated Resin Filter:
Soft-Edge filtrelerde, kaplamalı alandan kaplamasız alana doğru geçiş daha yumuşaktır, Hard-Edge’e göre daha belirsiz bir geçiş vardır. Hard-Edge bir filtre kullandığınızda, çıkan sonuç doğal değilse ve derece geçişi çok belirgin ise, o zaman Soft-Edge kullanıyoruz.
Aşağıdaki örneği inceleyelim;
İlk fotoğrafta filtre yok. İkincide ise, kullanılan filtre 0.6 Soft-Edge Graduated ND. İlk fotoğraftaki patlayan bölge, 2 stopluk ND filtre ile gayet iyi dengelenmiş görünüyor. Kullanılan Graduated ND filtrenin geçişi yumuşak olduğu için, fotoğrafta herhangi bir geçiş izi yok ve fotoğraf doğal görünüyor. Bu tip kompozisyonlarda, Hard-Edge kullanılamaz. Eğer kullanılırsa, Hard-Edge filtrenin yoğunluk geçişi, ağaçlar üzerinde çok belli olur.
''Hard-Edge'' vs ''Soft-Edge'' Tercihi:
Aslında esneklik açısından hem Hard, hem de Soft geçişli filtrelere ihtiyacımız var. Ancak bütçe itibariyle ikisi arasında bir tercihte bulunmanız gerekiyorsa, başlangıç için Hard-Edge almanızı tavsiye ederim. Ama ileride mutlaka Soft-Edge sahibi de olun.
Graduated ND Filtre Kullanımı:
Önce, çekeceğiniz manzarayı karşınıza alın. Tüm fotoğraf kareniz, sadece yeryüzünü kaplayacak şekilde bir spot ölçüm alın. Sonra, tüm kareniz sadece gökyüzünü kaplayacak şekilde bir spot ölçüm daha alın. Aradaki stop farkı, size hangi yoğunlukta filtre kullanmanız gerektiğini söyleyecek.
Bir örnek üzerinden gidelim; diyelim ki yeryüzünden spot ölçüm aldığınızda, makineniz 1/125 verdi. Sonra, gökyüzünden de spot ölçüm aldınız ve o da 1/1000 verdi. Yani, iki bölge arasında 3 stop fark var anlamına geliyor. Diğer bir deyişle, gökyüzündeki ışık, yeryüzüne göre 3 stop daha fazla. Dolayısıyla aradaki ışık farkını dengelemek için, 3 stopluk bir Graduated ND (0.9 Graduated ND) kullanmak gerektiği kararına varmış oluyoruz.
Başka bir örnek. Ölçümleri yaptınız ve diyelim ki yeryüzü ile gökyüzü aradaki ışık farkı 5 stop çıktı. Peki ya çantanız da 5 stopluk bir Graduated ND yoksa? İşte tam bu noktada, yukarıda bahsettiğim 3’lü filtre setiniz devreye girecek. Filtre tutucu (holder) üzerine önce 3 stopluk, sonra da 2 stopluk Graduated ND filtrenizi, üst üste takacaksınız. Dolayısıyla toplamda 5 stopluk ışık dengelemesini sağlamış olacaksınız ve ''Graduated ND filtrelerimi iyi ki set olarak almışım'' diyeceksiniz.
2) STANDART ND FİLTRELER:
Standart ND filtrelerin amacı, fotoğrafın bütününde, eşit bir şekilde pozlama süresini artırmaktır. Enstantane hızını yavaşlatarak, genellikle bulut ya da su hareketini bulanıklaştırmak için kullanılır.
Örneğin, bir 0.9 ND filtre, pozlama süresini 3 stop yavaşlatır. Filtresiz bir ölçümde enstantane değeri 1/20 çıkmış ise, filtreyi taktığınızda pozlama süresini 4 saniyeye çıkarmış olursunuz. Bu süre, bir şelale ya da akarsu çekiminde çok güzel bir efekt verir.
3) PROGLASS ND STANDART FİLTRELER:
Dijital fotoğrafçılıkta, ultraviyole ve kızılötesi ışınlar problem yaratabilmektedir. ProGlass sınıfı bu soruna çözüm bulmak için geliştirilmiş. Bu özel camlar, geleneksel ND filtrelere göre kızılötesi ve ultraviyole ışınları daha iyi emer. Sonuçta da, solgun ışık koşullarında bile daha etkili fotoğraflar elde edilmesini sağlar.
Bu grup, Lee’nin en pahalı ve kalite olarak en üst sınıf ND filtre grubudur. 2 stopluk ''0.6 ProGlass ND Standard'' ve 3 stopluk ''0.9 ProGlass ND Standard'' olmak üzere, iki çeşit seçeneği vardır. Profesyonel manzara fotoğrafçılarının önemli tercihlerindendir.
4) POLARİZE FİLTRELER:
Polarize filtreler, fotoğrafçıkta vazgeçilmez bir ekipmandır. Cam ya da su gibi metalik olmayan tüm yüzeylerdeki rahatsız edici yansımaları yok etmesinin yanı sıra, fotoğraflarda renk doygunluğunu artırır, mavi gökyüzünü koyulaştırarak beyaz bulutların daha iyi vurgulanmasına yardımcı olur. Polarize filtrelerin yansımayı engelleyici etkisi, post-prodüksiyon ile sağlanamaz.
Linear Polarizer ve Circular Polarizer olmak üzere, 2 tür polarize filtre vardır.
Linear filtreler kare şeklindedir. Tutucuya yerleştirilir ve istenilen efekte ulaşmak için, tutucu sağa-sola çevirilir. Diğer filtreler ile birlikte kullanılamaz. Stüdyo kullanımı için uygundur.
Circular olanlar ise halka şekildedir. Güneşin açısına göre halkayı çevirip ayarlama yaparak, istenilen efekte rahatlıkla ulaşabilirsiniz. Bu filtre, pozlama süresini yaklaşık 2 stop azaltmaktadır. Polarize filtre kullanarak, yoğun ışıkta bile şelaleleri güzel gösterecek bir enstantane süresi yakalayabilirsiniz. Circular polarize filtreyi, ND ya da Graduated ND gibi diğer filtrelerle aynı anda Holder üzerinde bulundurabilirsiniz. Polarize filtrenin halkası, tutucudaki diğer filtrelerden bağımsız olarak çevrilebilir.
Linear ve Circular arasında bir tercih yapacaksınız, kullanım esnekliği açısından Circular Polarizer almanızı tavsiye ederim. Circular Polariser’ı tutucuya takmak için, bu filtre için özel üretilmiş olan bir Adapter Ring de almanız gerekiyor.
5) BIG STOPPER:
LEE dünyasına adım attığınızda, başlangıçta alınması gereken ilk filtre, LEE’nin efsane filtresi; Big Stopper’dır. Bir LEE sistemine sahipseniz, çantanızda bu filtrenin olmaması düşünülemez!
Big Stopper, 10 stop’luk (3.0) muhteşem bir ND filtredir. Harika uzun pozlamalar için biçilmiş kaftandır. Kalite itibariyle piyasanın en iyisidir. 500px.com’un ana sayfasına girdiğimizde, hayran kaldığımız uzun pozlamaların büyük çoğunluğu, Big Stopper ile çekilmektedir.
Gün doğumu ya da gün batımında muhteşem uzun pozlamalara imkan tanımasının haricinde, Big Stopper ayrıca, gün ortasındaki sert ve yoğun ışıkta bile uzun pozlamaya imkan tanır. Gün ortasında insan ya da araba trafiğinin olduğu durumlarda, yollar ve mekanlar bomboş görünür. Turistik mekan çekimlerinde oldukça işe yarar, kompozisyonu bozan turist kalabalığı fotoğrafa yansımaz, Photoshop’ta sıkıcı bir işlem olan Clone Tool’a ihtiyaç duymazsınız. Kapalı havalarda da, siyah-beyaz fotoğraflar için harika fırsatlar yakalayabilirsiniz.
Big Stopper Nasıl Kullanılır?
• Makinenizi tripoda yerleştirin.
• AV (diyafram öncelikli) çekim moduna getirin.
• Big Stopper’ı filtre tutucuya yerleştirmeden önce; kompozisyonunuzu ayarlayın ve fokus yapın. Otomatik fokus (AF) yapıyorsanız, fokus yaptıktan sonra lensinizi manüel fokus (MF) moduna geçirin. (Bunun sebebi şudur; Big Stopper kapkaranlık bir cam olduğu ve ışığı 10 stop azalttığı için, düşük ışık koşullarında bu filtereyi lensin önüne koyduğunuzda, lens otomatik fokus yapabileceği yeterli ışığa sahip olmaz, dolayısıyla filtre lensin önündeyken odaklama yapamazsınız.)
• Uygun bir diyafram seçin ve ölçüm alın. Belirlediğiniz diyafram için, makinenin hangi enstantane değerini uygun gördüğünü not edin. Diyelim ki, f11’de aldığınız ölçüm; 1/250 verdi. Bu pozlama süresinin üzerine 10 stop ekleyin. (Hesaplamalarla uğraşmak istemiyorsanız, kutunun içerisinden çıkan tabloya bakabilirsiniz ya da akıllı telefonunuz varsa, ücretsiz bir uygulama indirebilirsiniz.) Filtreyi taktığınızda, aynı diyaframda (f/11’de) 4 saniye pozlamanız gerekir. Başka bir örnek; filtresiz aldığınız ölçüm 2 saniye veriyorsa, filtreyi taktığınızda pozlama süreniz tam 32 dakika olacaktır.
NOT: Eğer hesaplama sonrası filtreli pozlama süreniz 30 saniyenin üzerinde çıkıyorsa, makinenizi Bulb moduna getirin. Bulb modundayken, ölçüm alırken kullandığınız diyafram değerini girin, pozlama süresini de kumanda ile idare edin.
• Şimdi Big Stopper’ı tutucuya yerleştirin. Lense en yakın olan slota yerleştirdiğinizden emin olun.
• Uzun pozlama esnasında, sensöre istenmeyen ışık sızmalarını engellemek için, vizörü siyah bir bantla ya da makinenin askısı üzerindeki parça ile kapatın.
• Menüden White Balance’ı 10.000k olarak ayarlayın.
• Kumanda ya da geri sayım modunu kullanarak, çekimi yapın.
Big Stopper kullanımı ile ilgili önemli tavsiyeler:
• Mutlaka sağlam ve kaliteli bir tripod kullanın.
• Pozlama esnasında tripoda ya da makineye kesinlikle dokunmamaya dikkat edin.
• Rüzgarlı havalarda, makinenin askısını sabitleyin. Hatta en garantisi, (üşenmiyorsanız) askıyı tamamen çıkartın. Çünkü rüzgarda sallanan askı, makineyi titretir ve fotoğraflar keskin çıkmaz.
• Çok teknik bir detay olacak ama tecrübe ile sabittir; pozlama süresi 6-10 saniyeden daha kısa olan çekimlerinizi, makinenizin Mirror Lock-Up özelliğini kullanarak yapın. Giriş seviyesi DSLR’larda bile bu özellik bulunmaktadır. Aynanın açılıp kapanması esnasında ortaya çıkan titreşimi engellemiş olursunuz ve daha keskin fotoğraflar elde edersiniz. Daha uzun süreli pozlamalarda ise, bu özelliği kullanmanıza pek gerek yok. Çünkü Big Stopper düşük ışık koşullarında takılıyken, aynanın hareketinden kaynaklanan titreşimin, fotoğraftaki kesinliğe etkisi olmaz. Yani çok uzun pozlamalarda, shutter açıldığı anda sensöre çarpan ilk ışıklar, keskinlik yaratmaya yetecek seviyede değildir. (Diğer bir deyişle, sensöre çarpan ilk ışıkların fotoğrafta keskinlik yaratacak süresi, aynanın hareketinden kaynaklı titreşim süresinden daha uzundur. )
• Big Stopper, nört bir filtre değildir. Mavi bir renk sapmasına sahiptir. Bu sapma, post-prodüksiyonda rahatlıkla düzeltilebilir. Ama bu mavi ve soğuk tonların fotoğrafa bambaşka bir hava kattığını düşünen fotoğrafçılar da çok var. Tabii zevkler ve renkler tartışmaz, eğer siz bu renk sapmasını beğenmiyorsanız, ''Big Stopper Nasıl Kullanılır?'' kısmında da belirttiğim gibi, çekimden önce makinenizin beyaz dengesini 10.000K olarak ayarlayın. Makinenizde bu özellik yoksa bile, RAW formatında çekiyorsanız, post-prodüksiyon esnasında bunu renk sapmasını düzeltmek çok kolaydır.
• Big Stopper’ı her zaman temiz tutun. Deniz kenarında çekim yaparken üzerine su damlası gelmemesine dikkat edin. (Tuzlu su hemen silinmezse cama zarar verebilir. Ayrıca damlacıklar fotoğrafta çok belirgin bir şekilde görünür ve post-prodüksiyon sürenizi uzatır.) Üzerindeki tozlar ve parmak izleri de fotoğraf kalitesine olumsuz etki eder. Parmak izi olmaması için, filtrenin sadece kenarlarından tutun. Çizilmelerin önüne geçmek için, kullanmadığınız zamanlarda mümkün olduğu kadar özel kutusundan çıkarmayın ve seyahatleriniz esnasında sadece ve sadece bu özel kutusunda taşıyın. Kutusuna koymadan, çantanızın bir köşesine kesinlikle sıkıştırmayın.
• Kullanımı sizi ilk başlarda biraz yavaşlatabilir. Kısa bir zaman içerisinde tecrübe kazandıkça, daha hızlı olacaksınız.
Dip Not: Big Stopper’ın geçen sene piyasaya bir de kardeşi çıktı; ''Little Stopper''. 10 stop’un fazla geldiği durumlarda, 6 stop’luk Little Stopper kullanılabilir.
6) DİĞER FİLTRELER:
LEE’nin; Sky Set, Autumn Tint Set, Sunrise Set, Sunset Set, Landscape Set, Sky Blue Set, Coral Set, Twilight Set, Colour Grad Set, Pale Tint Set, Pop Set, Mist Set, Selective Star Set, Net Set, Black & White Set ve daha yazamadığım bir çok filtre üretimi bulunmaktadır. Ancak bu yazı, yeni başlayan arkadaşlarımıza yardımcı olmak amacıyla hazırlandığı için, bu setlerin detaylarına girmeyeceğim. Ama olmazsa olmaz değillerdir, başlangıç için gerekli olmadığını düşünüyorum.
''Filtre Seçimi'' konusunun sonuna geldik. Bu noktada son olarak bir tavsiye vereyim. Tüm filtrelerinizi mutlaka çizilmelere ve tozlanmaya karşı iyi korumanız gerekiyor. Mutlak surette bir koruyucu çanta kullanmalısınız. Üçüncü parti üretimler var ama ben LEE’nin kendi ürettiği ‘’Multi Filter Pouch’’ kullanıyorum. Çok kaliteli bir ürün ve fazlasıyla memnunum.
.................................................. .........
Bu mesaj içerisindeki görsel limiti dolduğu için, yazı aşağıdan devam etmektedir.
.................................................. .........