Konu: "Kötü ışık şartlarında fotoğraf çekmek" - Makale

Bazen manzara fotoğrafı çekmek kolay olabiliyor. Işık, mekan ve hava dramatik fotoğraflar yaratmak için bir araya geliyor ve bu neredeyse zahmetsizce gerçekleşiyor. Bu tabi ki her zaman böyle güllük gülistanlık olmuyor her şey .

Fotoğrafçılık üzerine okuduğum ilk kitaplar sürekli aynı nakaratı tekrarlıyordu: Her şey ışıkta biter! Elbetteki öyle, mükemmel ışık hemen her görüntüyü uygun şartlarda fotoğrafik nirvanaya dönüştürebilir, tek yapmamız gereken, bu güzel ışıkta makinelerimizi çantalarımızdan çıkarmak.



Malesef bu güzel ışık, kısa ömürlüdür. Mükemmel bir ortamda olabiliriz, ayarları ve kurguyu yaparız ama ışık çekeceğimiz yeri asla aydınlatmayabilir. Ufka kadar uzanan bulutlar ışığımızı kesebilir ve çok güzel bir mekan olsa dahi fotoğrafları soluk ve sıradan yapabilir. Bu özellikle, fotoğraf gezisi için evinizden çıktığınız ve kısıtlı bir zamanınınız olduğu durumlarda son derece rahatsız edicidir. Hava ve ışık işbirliği yapmaz ise ne yapabilirsiniz? Fotoğraf çekmemek, toplanıp evin yolunu tutmak ya da havaya küfretmek mi? Adaptasyon, manzara fotoğrafçılığının büyük bir kısmını oluşturur. Tamam, kafanızda tasarladığınız sıcak renklerle boyalı muhteşem manzara fotoğrafını yakalayamayabilirsiniz fakat hala çekilebilecek ilginç bir kare vardır.

Geçen yılki İskoçya gezimde, iyi ışığı yakalamak için, her mevkide üç gün kalarak kendime mümkün olduğunca şans vermeye çalıştım. Bu, en azından mekanların birisinde bana elverişli koşullarda çekme şansı vereceğini umduğum üç gündoğumu ve üç günbatımıydı. Glen Coe'da sürekli yağmur yağıyordu ve gökyüzü kara bulutlarla kaplıydı. Skye'de müthiş bir gündoğumu olmadı ve kara bulutkardan başka bir şey yoktu. Peki böyle bir durumda ne yapılırdı? Yapabileceğiniz tek şey; herşeye rağmen fotoğraf çekmek!



Kötü ışık koşullarında çekim yaparken manzara çekimi için belli yöntemler vardır. Bunlardan en etkili ve favorim olanı "uzun pozlama"dır. Bunun için daha önce bulunmadığım yüksekçe bir tırmanış yerine gitmeye karar verdim. Fotoğraf üretmekle ilgili ciddi fikirlerim yoktu. Biraz keşiften sonra çekmeyi istediğim bir yer buldum ve nasıl olacağını görmek için bir deneme çekimi yapmaya karar verdim. Işık belirgin değildi. Tüm manzara bulutlarla kaplıydı fakat aynı zamanda manzaraya uyan ilginç bir atmosfer de vardı. Bu arada, son günüm olduğundan şafakta fotoğraf çekmek için yalnızca bir şansımın olabileceğinin farkındaydım.

Öğleden sonra, kapalı havada çekmeye karar verdim. İlk kullandığım aparat -perde hızını yavaşlatmak ve gökyüzüne daha dramatik bir hava vermek için- 9 stopluk ND(doğal yoğunluk) filtreydi. Bir kaç çekim yaptım ve geri döndüm. Diğer gün tekrar tırmandım. Tüm manzara sis ve bulutla gizlenmişti. Storr görünmüyordu artık ve gün doğumu da... Dolayısıyla bu sembolik mekandan alabildiğim kareler, yalnızca geçen gün öğleden sonra çektiklerimdi! Bilgisayarımda bunların üzerinde uğraşırken yaptığım ilk şey, gökyüzünün kontrastını artırmak ve bazı yakma-açma (burn-dodge) işlemleriyle manzarayı siyah-beyaza çevirmekti. Sonuç oraya gitmeden önce düşündüğüm gibi olmayabilirdi fakat kesinlikle Storr'a kadar fotoğraf çekmek için yürümeme değmişti. Elbette iyi ışık şartlarında oraya tekrar gitmeyi ve fotoğraflamayı istiyorum ama şu an "kötü ışık"ta çektiğim fotoğraflarımla mutluyum.



Bazen "kötü ışık" aslında iyi ışık olabilir; eğer yukarıdaki fotoğraf gibi manzaranın atmosferine uyarsa. Burası, İtalya-Umria'da, Sibillini Dağlarında Piano Grande. Kendime üç gece ayırmıştım. İlk gün sadece griydi. İkinci gün sağanak yağışlı! Yine altın saati bekledim ve yine olmadı fakat mekan ve atmosfer oldukça güçlüydü. Gökyüzünde yarışan bulutları görünce uzun pozlama yapmayı düşündüm ve yaptım. Sonraki gün de ışık ve gökyüzü bana uygun şartları sağladı. Zayıf ışıkta çektiğim bu fotoğraftan hala memnunum ve sanırım portfolyomda bir yeri hak ediyor.

Daha açık söylemek gerekirse, kötü ışıkla karşılaştığımda, genel çözümüm manzaraya sürreal ve farklı bir boyut kazandıracak olan uzun pozlama yapmaya çalışmaktır. Diğer bir örnek ise Skye Adasında Elgol'de çektiğim fotoğraf(aşağıda).



Yinelemek gerekirse, bu mekanda çekmek için sadece tek şansım vardı. Cuillin Dağlarının zirvelerinde canlı, parlak bulutlar olmasını ummuştum ancak malesef güneşi tamamen engelleyen kapalı bir hava bulmuştum. Uzun süre oradaydım ve dağları güçlükle görebiliyordum. Doğru kompozisyonu oluşturmak için biraz zaman geçirdim: Öndeki kayaların kadraja düzgünce yerleştirilmesi gerekliydi yoksa dikkat dağıtacaktı. Sonra uzun pozlama için hazırlığı yaptım. Su sakindi dolayısıyla dalgaların hareketi manzaraya bir şey katmayacaktı ve uzun pozlama yapmak, gökyüzü için ayna vazifesi gören suya, çok daha ilginç ve gizemli bir hava verdi ve bulutların hareketini de belli etti. Bunun daha uç örneği Lisbon Limanı'nda çekilmiş aşağıdaki fotoğrafta görülebilir.



Daha önce de söylediğim gibi düz ve sıradan bir havada uzun pozlama yapmak, manzaraya dinamizm katabilir ve gözümüzle gördüğümüz sıkıcı gerçekliği, gerçeküstü bir havaya bürüyebilir.

Bazen kapalı havalar, aynı "mükemmel" ışıkta olduğu gibi manzaranın rengini ve dokusunu ortaya çıkarabilir. Bu, özellikle gölgelenmiş yerlerde fotoğraf çekerken böyledir. Aşağıdaki fotoğraf, İskoçya'da yağmurlu ve bulutlu bir günde çekildi. Islak siyah kayalar, farklı renklerdeki yosun, likenler ve kızıl otlarla kontrastlı gözüküyordu. Düz gri ışık, normalde böyle bir günde doğrusal ışığın çıkaramayacağı renk doygunluğunu ortaya çıkarmıştı. Bu ağır hava aslında, mekana ve manzaraya uygun bir atmosfer yaratmaya yardım etmişti.



Benzer bir örnek de aşağıda, Portekiz Carrasquiera'da çektiğim fotoğraf. Zaman kısıtlı olsa bile dışarı çıkıp, gün ortasında fotoğraf çekmekten çekinmeyin. Makaledeki ikinci fotoğraf, oldukça parlak güneş ışığında öğle vakti çekildi. Bununla birlikte, aşağıdaki fotoğraf da aynı gün, bu fotoğraftan yaklaşık bir saat sonra çekildi. Bunu siyah-beyaza çevirdim. Siyah-beyaz olduğu halde, kontrastı renkli fotoğrafta olduğundan daha fazla artırmayı mümkün gördüm. Gölgeli kısımları birazcık kararttım; özellikle kıyı kesimini. Gökyüzü ile kayalar arasındaki ayrımı artırmak için. Dağ tarafındaki parlak noktalar ve gölgelerle de çalıştım. Dağın derinliğini ve ışığın dramatikliğini artırmak için parlaklığı daha da açıp, gölgeleri de kararttım. Sonunda uzun pozlama farklı bir doku sundu ve suyla bulutları hissettirdi.



Kıssadan hisse; sıkıntılı hava şartlarının ve durumların sizi durdurmasına izin vermeyin. Kötü ışıkta fotoğraf çekmek, hiç çekmemekten her zaman daha iyidir ve bazen umduğunuzdan daha iyi hale gelebilir.

1. Uzun pozlama manzaranıza dramatizm ve dinamizm verebilir.
2. Siyah-Beyaz dönüşümler kontrastı daha sert bir şekilde artırmanıza veya düz, çekici olmayan renkleri dengelemenize izin verir.
3. Donuk, kapalı, ıslak hava bazı durumlarda doygunluğu(saturation) ve dokuyu meydana çıkarabilir.



Güçlü dokular ve temiz kompozisyonlar bulmaya çalışın ve "hava fotoğraf için uygun değil" düşüncesini aklınızdan çıkarın. Olasılıklarınızı yeniden düzenleyin ve elde edeceklerinize şaşırmaya hazır olun.

Andy Mumford
Çeviri ve düzenleme: Salim Çallı
Kaynak: NEUTRAL DENSITY MAGAZINE