Arkadaşlar merhaba...
Ege Üniversitesi İletişim Fakültesi Sinema Televizyon bölümü'nden değerli hocamız Murat Ünal'ın ürettiğim slider la ilgili detaylı incelemesi... Bilgilerinize sunarım... Yazı Murat Ünal'ın kendi izniyle alıntılanmıştır... Kendisine bu sayfadan bir kez daha teşekkürlerimi iletiyorum...
Türk Tasarımı, Türk Yapımı: SLIDER! (İnceleme)
SLIDER!
Kadir Köymen’in tasarımı DOF adaptör ve HandySLR doğrusu beni çok sevindiren iki Türk yapımı üründü. Her iki ürün de yabancı benzerleriyle kalite yönünden yarışıp geçebilecek özellikler taşıyordu. Dolayısıyla bağımsız sinema altyapısı sektörünün böyle canlanması bu işin aynı zamanda eğitim tarafında olan birisi olarak beni çok umutlandırıyor ve mutlu ediyor. Uzunca bir süredir, belgesel setlerimde kullanmak üzere bir slider edinmeyi düşünüyordum. Bunun için de Indifocus firmasının minislider adlı ürününü gözüme kestirmiştim. Zira, bu ürünü sevgili Kadir’in atölyesinde görüp yüzeysel olarak inceleme fırsatım olmuştu. Fakat film fabrikası ve canonturk forumunda gördüğüm Kemal Güven Erakbaş tasarımı yerli yapım slider fikrimi değiştirmeme neden oldu.
İLK İZLENİM
Slider elime ulaşır ulaşmaz elbette hemen test aşamasına geçtim. Asıl uğraşı alanı reklam fotoğrafçılığı olan Kemal bey, slider’ı güvenli bir biçimde paketleyerek göndermiş. Slider görüntü olarak oldukça sağlam duruyor. Canonturk.com çıkartması da profesyonel ve şık bir hava vermiş. Paketten slider ve onun mütemmim cüzü yani ayrılmaz parçası olan kamera taşıyıcı hareketli kısım çıkıyor. Alüminyumdan imal edilmiş olan raylar ve taşıyıcı oldukça sağlam. Zaten bu tür aletler üzerlerine on küsur kiloluk kameralar yerleştirmek için yapılmamış. D-SLR türü cihazlarla veya Canon HV40, JVC GY-HM100, Sony HXR-MC50E, Panasonic AG-HMC41E benzeri bir kilodan hafif ancak belli bir kalitenin üzerindeki kameralarla kullanmak daha verimli sonuçlar almanızı sağlıyor.
TEST PLATFORMU
Slider bana ulaştığında elimin altındaki tek kamera Sony Z1’di. Sağlamlığı ve pratikliğiyle ünlü bu yarı-profesyonel HDV kayıtçının ağırlığı 2.2 kg! Buna 0.8 kg ağırlığındaki video tripod kafasının ağırlığını ilave edersek tam tamına 3 kiloluk bir ağırlığa ulaşıyoruz. Dolayısıyla slider bu sikletteki bir kameranın çekimlerinde başarılı olursa Canon5D veya 7D çekimlerinde de sınavı rahatça geçebilir anlamına geliyor.
Tripod olarak hem fotoğraf hem ufak tefek video işlerimde hafif olduğu için tercih ettiğim Manfrotto 190X Prob, video kafası olarak ise yine kalitesine nazaran bence son derece ekonomik bir kafa olan Manfrotto 701HDV kullanıldı. 701 HDV fluid head denen türde bir kafa ve ufak kameralar için kabul edilebilir seviyede bir yumuşaklık ve kararlılığı bir arada sunabiliyor. Bu kafa için maksimum taşıma ağırlığı firma tarafından 4 kg olarak belirtiliyor. Daha ağır kameralar için en azından Manfrotto MVB351 tripod ve Manfrotto 501 veya 503 kafa öneririm (ürün spec bilgilerinde çalışma limitleri detaylı biçimde belirtilir, kameranıza uygun tripod ve kafa seçimi önemlidir).
KURULUM
Sliderın raylarının tam orta noktasında 3/8” cıvatalara uygun bir delik var. Tripodun üzerinde de aynı ölçülerde sabit bir civata var bu nedenle sliderı tripodun üzerine koyup paketten çıkan kelebek somunu çevirerek sabitlemek oldukça kolay. Daha sonra yapmanız gereken taşıyıcı kısma 701 HDV’yi bağlamak. Bu işi de paketten çıkan bir cıvata ve somun yardımıyla hallettikten sonra taşıyıcının tekerlek oluklarını rayların kenarlarını içine alacak şekilde yerleştiriyorsunuz. Hepsi bu kadar!
ÖNEMLİ NOKTALAR
Sessizlik
Sesli çekim yaparken her türlü ekipmanın bu hedefe hizmet etmesi gerekir. Dolayısıyla ne kadar sağlam, güvenli, ekonomik, vb. erdemleri olursa olsun tekerlekleri ses çıkartan bir sliderı kimse kullanmak istemez. Kemal beyin ürünü bu anlamda bence sınavı geçiyor. Yüzde yüz bir sessizlikten söz etmiyorum ancak buna çok yakın. Tabii şu ayrıntıya da dikkat çekmek isterim. Tek kişilik haber kameramanlığı dışında kısa film veya belgesel setlerinde tavsiye etmeyeceğim bir mikrofon kullanma şekli var. D-SLR cihazların üstüne RodeVideomic tarzı mikrofonlar iliştirilmek suretiyle (on-camera) çekim yapılıyor. Bu şekilde çalışırsanız elbette sliderın oluşturması muhtemel ufak tefek bazı sesleri mikrofon alabilir. Fakat setinizde yaka mikrofonu, boom mikrofon ve hatta preamp veya portatif ses mikseri gibi daha profesyonel ve uygun ses-kayıt çözümlerini tercih etmişseniz zaten böyle dertleriniz de olmayacaktır.
Güvenlik
Taşıyıcı, rayların en uç noktasına kadar itildiğinde bile sistem devrilmeden ayakta kalıyor. Fakat her an devrilebileceği mesajını da size veriyor. Hareketli taşıyıcı kısmı, kamera çekimde değilken rayların üzerinde sabitleyecek bir pim veya benzeri düzenek olsaymış daha iyi olurmuş. Benzeri ürünlerde bu basit güvenlik elemanı var çünkü. Zira çekim yapmazken, kameranın bir tarafa doğru akıp, tripodu devirmesini istemezsiniz. Devirmek demişken, adı üzerinde üç ayaklı bir sistem tripod. Denemelerim sırasında kameranın sistemi denge yönünden en zorladığı pozisyon, elbette rayların en ucuna yaklaştığı anlardı. Devrilme riskini azaltmanın bazı yolları var. Bence tripodun üç ayağından ikisini yan yana ve karşıya bakacak şekilde yere sabitlemek iyi bir fikir (bkz. alttaki fotoğraf).
Böylece kamera sağa ya da sola çok yanaştığında oluşturduğu ağırlık baskısına karşı tripod daha kararlı davranabiliyor. Bir başka önlem, “utility-apron” denen ve tripodun iç-orta bölümüne asılarak kullanılan ucuz fakat yararlı aksesuardan edinerek içine 3-5 kg kadar ağırlık koyarak tripodu daha dengeli bir hale getirebilirsiniz. Yine hatırlatıyorum, taşıyıcı parça için bir sabitleme pimi ürünü daha güvenli ve verimli kılar.
Esneme
Sliderlarda ana felsefe aletin esnememesidir. Bunu hem malzemenin esnememesi hem de tüm bağlantısal öğelerin esnememesi anlamında söylüyorum. Fakat bu gibi sistemler özellikle de merkezden tek tripodla desteklenenler eninde sonunda bir parça esnerler. Nitekim SonyZ1 gibi, sliderın hedeflediği ağırlık sınırlarını zorlayan ve aşan bir cihazla çalışırken bu durum kendini belli ediyor. Kamera bir uçtan diğerine son derece sessiz ve yağ gibi akıyor fakat kenarlara yaklaştıkça milimetrik olarak sliderın esnediğini görüyorsunuz. Tabii burada esneyen alüminyumdan mamul raylar değil, slider ile tripodun kafa bağlantısı. Bunun çekime çok yansıdığını düşünmesem de bu konuda farklı bir önerim olacak.
TEK YERİNE ÇİFT TRİPOD
Çekime giderken yanınızda sadece 190Xprob tripod ve beraberinde RC701 video kafası ile 804 RC fotoğrafik pan-tilt kafasını bulundurmak aslında çok iyi bir fikir. Zira HDSLR segmentinde hem fotoğraf hem video çekim işini düzgünce yapan bir cihazla birden fazla tripod taşımak bu işin felsefesiyle bağdaşmıyor. 5-6 kiloluk tripodlar ve 2-3 kiloluk ağır kafalar kullanmak da küçük ve hızlı ekiplere göre değil. Yine de birkaç yıldır bu yöntemi kullanan birisi olarak zaman zaman video kategorisindeki bir tripodu ve 501HDV gibi bir fluid head’i arıyorum doğrusu. Bu nedenle benim önerim, sisteminize Manfrotto 351MVB gibi hem yeteri kadar hafif olan (3.6 kg)hem de çok pahalı olmayan fakat kalitesi belli bir video tripodunu eklemenizdir. Böylece sliderın her iki ucundaki birleştirici bağlantı plakalarının ortasına eklenecek birer delik yardımıyla aleti tek tripodla ortadan değil, iki tripodla kenarlardan destekleyebilirsiniz, nitekim bunun örnekleri çokça var. Bu bize hem esnemeye karşı daha fazla kararlılık hem de devrilmeye karşı daha fazla güvenlik sağlayacaktır. Ekipman listenizde video işleri için bir video tripodu, salt fotoğrafik işler için de bir fotoğraf tripodu bulunması da her zaman sizin yararınıza olacaktır. Varsın bir çekime giderken fazladan birkaç kilo taşıyıverin!
DENEME ÇEKİMLERİ
Aşağıdaki linkte sliderla yaptığım deneme çekimlerini görebilirsiniz. Bu çekimlerde bana oyunculuk yapan 7,5 aylık minik kızım Ada’ya teşekkürlerimi ve sevgilerimi sunarım!
SONUÇ
Sağlam, sessiz, hafif! Slider için söylenebilecek üç sözcük! Geliştirilmeye de açık üstelik! Her bağımsız sinemacının, parkurunda mutlaka yer alması gereken yardımcı bir alet. Basit bir çekime daha cazip bir hava kattığı kesin. Unutmayın Hollywood’u Hollywood yapan biraz da kaydırmalardır! Kemal beyi bu faydalı çalışması nedeniyle kutluyor ve işbirliği için teşekkür ediyorum. Sırada Kadir Köymen’in benzersiz ve ilk olacak dediği sliderı var. Herkes gibi ben de heyecanla bekliyorum.
Alıntıdır...
Türk Tasarımı, Türk Yapımı: SLIDER! (İnceleme) | Sayısal Yapım & Tasarım Murat Ünal