Teledönüştürücüler, imaj kalitesinden fazla ödün vermeden odak uzaklığını arttırmak için kullanılan özel bir ekipman türü. Fotoğrafçılara, ellerindeki lensleri çok daha farklı özelliklerde kullanma imkanı sunmak gibi eşsiz bir etkiye sahipler. Lens üreticileri piyasaya sundukları çeşitli lenslerle uyumlu çalışacak şekilde tasarladıkları bu tür dönüştürücüler ile müşterilerine sundukları alternatifleri arttırmaktalar. Örneğin 200mm f/2.8 sahibi bir fotoğrafçı, 300mm'ye ihtiyacı olduğunda yeni bir lens alabilir veya farklı bir seçenek olarak daha uygun bir fiyata 1.4x teledönüştürücü alarak elindeki mevcut 200mm lensini 280mm f/4 olarak kullanabilir.



Canon 1987 yılında EF sisteme geçiş yaptıktan hemen sonra ilk beyaz L sınıfı lensi olan EF 300mm f/2.8 L USM'yi ve bununla uyumlu olarak 2x teledönüştürücü modeli olan Extender EF 2X'i piyasaya sunmuş. Extender EF 1.4X ise hemen bir sene sonra, yanında 2 yeni beyaz L sınıfı lensle birlikte piyasaya giriş yapmış.

Teknik Özellikleri:

Optik Yapısı: 4 grupta 5 element
Büyütme Çarpanı: 1,4x
Maksimum Büyütme Oranı Çarpanı: 1,4x
En Yakın Odaklama Mesafesi Çarpanı: 1x
Fiziksel Ölçüler: 67,6mm çap - 27,3mm uzunluk
Ağırlık: 200gr

Gövde yapısı ve Ergonomi:

Gövdesi standart bir Canon tele L sınıfı lensiyle birebir aynı kalitede; metal bir gövde kaplaması ve metal bayonetten oluşmakta. Gövde rengi döneminin beyaz L serisi lensleriyle aynı tonda. Extender EF 1.4X II de bu lenslerin sonradan çıkan Mark II modelleriyle aynı tonda olacak şekilde biraz daha beyaza yakın.

Lenste maalesef herhangi bir hava koşullarına karşı direnç özelliği bulunmuyor.

Optik Tasarım:

Teledönüştürücüde herhangi bir özel element kullanılmamış. Bu tasarımı Extender EF 1.4X II de neredeyse birebir kullanmakta ama onda daha iyi kaplamalar ve hava koşullarına karşı dayanıklılık bulunmakta. Teledönüştürücüde bulunan 5 element, birlikte kullanıldığı lenste 1 stopluk bir ışık kaybına yolaçmakta. 2X teledönüştürücüde daha fazla element bulunması nedeniyle 2 stopluk bir ışık kaybına yolaçtığını da ekleyelim.

Optik Performans:

Teledönüştürücüler yapıları gereği odak uzaklığı ile birlikte lenste bulunan çeşitli olumsuzlukları da arttırırlar. Bunlardan başlıcaları ışık ve köşelerdeki keskinlik kaybı ile renk sapmaları gibi sorunlardır. Öte yandan birlikte kullanıldıkları lenslerde fazladan köşe kararmasına yolaçmazlar.

Canon Extender EF 1.4X'in ne kadar keskinlik kaybına yolaçtığını Reican FoCal yazılımı ile Canon 5D Mark II + EF 70-200mm f/4 L IS USM örneğinde incelediğimizde şu şekilde bir sonuçla karşılaşıyoruz:



Yukarıdaki tabloyu rakamsal olarak ifade etmek gerekirse; merkezde teledönüştürücüsüz 200mm ile teledönüştürücülü 280mm arasındaki keskinlik farkı şu şekilde:

f/5.6: % 8,29
f/6.3: % 7,69
f/7.1: % 5,00
f/8: % 3,19
f/9: % 2,64
f/10: % 2,06

Bu oranlara göre en açık diyaframda bir miktar kayıp görünse de bir stopluk kısmayla neredeyse farkedilebilir bir etki bile kalmıyor. Yine de köşelerde bir miktar renk sapması artışı ile keskinlik kaybı söz konusu.

Netleme ve IS Performansı:

Canon'un 1.4x teledönüştürücüsü birlikte kullanıldığı lenste 1 stopluk bir ışık kaybına yolaçmakta. Bu da örneğin f/4 diyaframlı bir lensimizin 1.4x teledönüştürücü ile f/5.6 haline gelmesi demek. Günümüzde birçok orta ve üzeri sınıf gövde artık f/8 diyaframda AF yapabiliyor, yine de bu tür ekipman kullanmaya karar vermeden önce elinizdeki gövdenin ve lenslerin ışık kaybı nedeniyle AF yapamaz hale gelmeyeceğinden emin olmakta fayda var. Ayrıca sahip olduğunuz gövde f/8'de AF yapabiliyor olsa da bazı AF noktalarınızın bu değerde çalışmayabileceği de dikkate alınmalı.

Extender EF 1.4X, birlikte kullanıldığı USM lenslerde farkedilebilir miktarda bir AF hızı kaybına yolaçıyor. İnternette çeşitli incelemelerde bu oran %50 olarak belirtilmiş, yine de USM'li bir lens neredeyse saliselik hızlarda çalıştığı için bu çok büyük bir gecikmeye de yolaçmıyor. Öte yandan AF isabeti yönünden de bir miktar etkisi bulunmakta.

Canon Extender EF 1.4X, lenslerdeki IS sistemlerinin kullanılmasını engellemiyor veya çalışmasında herhangi bir olumsuz etkisi bulunmuyor. Öte yandan 2x teledönüştürücü kullanımı bazı lenslerdeki IS sisteminin sadece f/8 değerinde çalışması gibi kısıtlayıcı bir etkiye sahip.

Uyumlu Lensler:

Canon'un 1.4 ve 2x teledönüştürücüleri, ön kısımlarındaki optik çıkıntı nedeniyle sadece belli tele lenslerde kullanılabiliyor. Uyumlu lenslerde ayrıca fazladan üç elektronik temas noktası bulunuyor, bunlar doğru diyafram değerini gövdeye iletmekte. Halihazırda uyumlu olduğu belirtilen benim tespit edebildiğim lensler şunlar:

Canon EF 135mm f/2L USM
Canon EF 180mm f/3.5L Macro USM
Canon EF 200mm f/1.8L USM
Canon EF 200mm f/2.0L IS USM
Canon EF 200mm f/2.8L II USM
Canon EF 300mm f/2.8L USM
Canon EF 300mm f/2.8L IS USM
Canon EF 300mm f/2.8L II IS USM
Canon EF 300mm f/4L USM
Canon EF 300mm f/4L IS USM
Canon EF 400mm f/2.8L USM
Canon EF 400mm f/2.8L II USM
Canon EF 400mm f/2.8L IS USM
Canon EF 400mm f/4 IS DO USM
Canon EF 400mm f/5.6L USM
Canon EF 500mm f/4L IS USM
Canon EF 500mm f/4.5L USM
Canon EF 600mm f/4L USM
Canon EF 600mm f/4L IS USM
Canon EF 800mm f/5.6L IS USM
Canon EF 1200mm f/5.6L USM
Canon EF 70–200mm f/2.8L IS USM
Canon EF 70–200mm f/2.8L IS II USM
Canon EF 70–200mm f/2.8L USM
Canon EF 70–200mm f/4L IS USM
Canon EF 70–200mm f/4L USM
Canon EF 100–400mm f/4.5–5.6L IS USM
Canon EF 100–400mm f/4.5–5.6L IS II USM

Teleconverter ile uyumlu olduğu belirtilmiş her yeni lensin de teorik olarak bu model ile uyumlu olacağı düşünülebilir. Her ne kadar teledönüştürücüler isimlerinden de anlaşılacağı üzere tele lenslerle kullanılmak üzere tasarlanmış olsa da Canon'un TS-E (tilt-shift) lensleriyle de uyumlu.

Özet Olarak:

Elimizdeki mevcut lensleri çok daha fazla odak uzaklığında kullanabilme imkanı şüphesiz ki biz fotoğrafçılara çok büyük esneklikler sağlamakta. Öte yandan bu sistemin ışık, imaj kalitesi ve AF hızı kaybı gibi bazı dezavantajları da var. Yine de genel bir kanı olarak elinizdeki lens ne kadar keskinse teledönüştürücü kullanımı kaynaklı keskinlik kaybını o kadar az hissediyorsunuz.

+ Gövde kalitesi
+ Birlikte kullanıldığı lense fazla ağırlık eklemiyor
+ Uyumlu olduğu lenslerin bir parçasıymış gibi görünmekte
+ Fazla imaj kalitesi kaybına yolaçmadan uygun fiyata odak uzaklığı artışı sağlaması

- Özellikle köşelerde farkedilebilir düzeyde keskinlik kaybı
- Köşelerde bir miktar renk sapmalarına yolaçabiliyor
- AF hızında hissedilebilir düzeyde düşüşe yolaçması
- AF isabetinde bir miktar kayıp söz konusu